Podkrążone oczy – przyczyny i sposoby na walkę z nimi

Podkrążone oczy to powszechny problem, który może pojawić się na skutek nieodpowiedniego stylu życia. Czasami jednak u podłoża występowania ciemnych obwódek wokół oczu leżą schorzenia, które wymagają diagnostyki medycznej. W poniższym artykule przedstawimy przyczyny obecności podkrążonych oczu oraz domowe sposoby na zredukowanie widoczności zmian barwy tego obszaru.

Podkrążone oczy – przyczyny

W większości przypadków obecność podkrążonych oczu nie wynika z poważnych schorzeń, a stanowi jedynie niepożądany pod względem estetycznym efekt kombinacji czynników genetycznych, środowiskowych i aspektów związanych ze stylem życia.

Patrząc na problem z perspektywy genetyki, widoczność ciemnych obwódek wokół oczu jest skutkiem różnic między kolorem powieki a barwą otaczających ją obszarów twarzy. Geny warunkują ilość i jakość pigmentu skóry – melaniny, mogą więc determinować stopień, w jakim podkrążenie oczu jest zauważalne.

Mimo, że geny mogą mieć znaczący wpływ na dostrzegalność obwódek pod oczami, to czynniki związane ze środowiskiem, stylem życia lub obecnością niektórych chorób, zwykle pełnią podstawową rolę w powstawaniu tego objawu. Wśród tych determinantów wymienia się przede wszystkim:

• zmęczenie, zbyt krótki czas snu,
• stres,
• zmiany hormonalne,
• drażnienie obszaru wokół oczu, np. przez częste pocieranie,
• zmęczenie oczu,
• atopia i alergie,
• ekspozycja na promieniowanie UV,
• nieprawidłowy stan nawodnienia,
• nieodpowiednia dieta, niedobory witaminowe lub niedobory składników mineralnych,
• nadmierne spożycie alkoholu,
• palenie papierosów,
• niektóre rodzaje farmakoterapii, np. przyjmowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych, chemioterapia,
• niektóre choroby przewlekłe, np. choroby tarczycy.

Czynniki te mogą przyczyniać się do wystąpienia bezpośredniej przyczyny widocznej ciemnej obwódki wokół oczu, którą jest ucisk na naczynia krwionośne, skutkujący hiperpigmentacją (gromadzeniem się nadmiaru barwnika skóry – melaniny) lub zwężenie warstwy skóry wokół oczu.

Zobacz także: Sposoby na przekrwione oczy

Podkrążone oczy u dziecka

Obecność widocznych ciemnych obwódek i obrzęku wokół oczu u dziecka często związane jest z reakcjami alergicznymi. Podkrążonym oczom towarzyszą wtedy objawy, takie jak kichanie, nieżyt nosa oraz świąd oczu, nosa i podniebienia.

Jeżeli u dziecka występuje brak apetytu, spożywanie zbyt małej ilości pokarmu może skutkować m.in. rozwojem anemii z niedoboru żelaza – najczęściej występującego na świecie niedoboru pokarmowego. Na podobny efekt narażone są także dzieci, których dieta opiera się na produktach o niskiej wartości odżywczej. Do objawów anemii, oprócz podkrążonych oczu, zalicza się także bladość skóry, przewlekłe zmęczenie i osłabienie, spadek wydolności fizycznej i trudności z koncentracją. Na niedobory żelaza najbardziej narażone są niemowlęta i małe dzieci w wieku 6-24 miesięcy, choć anemia jest schorzeniem częstym we wszystkich grupach wiekowych.

Sposoby na podkrążone oczy

Najlepszy sposób na podkrążone oczy to wyeliminowanie czynników, które mogą powodować pojawienie się tego problemu. W celu profilaktyki zalecane jest m.in. zadbanie o wystarczającą ilość snu (rekomendowany czas to 7-9 h dziennie), ochrona przed promieniowaniem UV poprzez noszenie okularów przeciwsłonecznych i nakładanie kremu z filtrem na skórę wokół oczu, zaprzestanie palenia i ograniczenie spożycia alkoholu.

Wykorzystanie jednego z wielu domowych sposobów może pomóc w walce z podkrążonymi oczami. Choć skuteczność opisanych poniżej metod nie jest potwierdzona w badaniach naukowych, ich wypróbowanie nie wiąże się z dużymi nakładami czasu i pieniędzy oraz nie ma objawów ubocznych – mogą w związku z tym być warte przetestowania. Wśród domowych remediów najczęściej wymieniane jest nakładanie na oczy:

• plasterków z ogórka,
• chłodnych kompresów,
• torebek z herbatą – czarną, zieloną lub ziołową (zagotuj 2 torebki z herbatą w wodzie, następnie pozwól im wystygnąć i połóż po jednej na każde oko).

Zadbanie o zdrowy styl życia i wykorzystanie domowych sposobów na łagodzenie widoczności ciemnych obwódek wokół oczu powinno pomóc w wyeliminowaniu problemu. Jeśli niepokoi Was przewlekłe występowanie podkrążonych oczu, skonsultujcie się z lekarzem. Przeprowadzenie dokładnej diagnostyki pozwoli wykluczyć choroby, które mogą leżeć u podłoża tego problemu.

Źródła:

1. Mac-Mary S., Solinis I., Predine O. i wsp. (2019) Identification Of Three Key Factors Contributing To The Aetiology of Dark Circles By Clinical And Instrumental Assessments Of The Infraorbital Region, Clinical, Cosmetic and Investigational Dermatology, 12: 919-929.
2. Ng M., Warlow R., Chrishanthan N. i wsp. (2000) Preliminary criteria for the definition of allergic rhinitis: a systematic evaluation of clinical parameters in a disease cohort (I), Clinical & Experimental Allergology, 30(9): 1314.
3. Mann J., Stewart T. (red.) (2012) Essentials of human nutrition, Oxford University Press, Oxford.