Melasma. Jak pozbyć się ciemnych plam na skórze?

Melasma, inaczej nazywana ostudą, to jedno z przebarwień na skórze, które zaliczane są do najczęstszych problemów kosmetologicznych. Plamy na twarzy w przebiegu melasmy są nieregularne, ale dobrze odgraniczone i zajmują na ogół czoło, okolice ust lub policzki. Przyczyn ich powstawania upatruje się w hormonach, świetle słonecznym oraz genetyce. Leczenie ostudy jest zaś długotrwałe, wymaga więc cierpliwości i systematyczności. Jak pozbyć się skutecznie przebarwień na twarzy?

Ostuda – co to?

Melasma, inaczej ostuda lub chloasma, to jedno z zaburzeń barwnikowych nazywanych także hiperpigmentacją. Przybiera ona postać nieregularnych plam w kolorze żółtobrunatnym lub ciemnobrunatnym o wyraźnie odgraniczonych liniach. W początkowym stadium przebiegu zaburzenia przebarwienia są niewielkie, z czasem stają się jednak coraz większe – zwłaszcza pod wpływem ekspozycji na słońce. To właśnie dlatego wiele osób melasmę nazywa potocznie „plamami od słońca”.

Ostuda zaliczana jest do jednych z najczęściej występujących zaburzeń pigmentacyjnych. Co jednak warte podkreślenia, mimo że dotyka ona głównie kobiet, nie należy całkowicie wykluczać możliwości pojawienia się charakterystycznych dla melasmy plam na twarzy u mężczyzn.

Jakie przebarwienia powinny zwrócić twoją uwagę? Przede wszystkim plamy na czole, w okolicach oczu, ust, a także policzków. Zmiany rzadziej pojawiają się na szyi, ramionach i mostku. Pamiętaj jednak, że brązowe plamy mogą występować nawet na plecach. Jeśli zatem zaobserwujesz u siebie jakieś przebarwienia, warto skonsultować je ze specjalistą.

Przebarwienia na twarzy – przyczyny

Przebarwienia, które pojawiają się w przebiegu zaburzeń barwnikowych, wynikają ze wzmożonego fizjologicznego gromadzenia się pigmentu w skórze. Tak jest również w przypadku melasmy – dochodzi do zbyt dużego wydzielania melaniny, komórki barwnikowe są nadmiernie aktywne i większe w stosunku do komórek w skórze zdrowej. Gromadzą się głównie w naskórku, stąd mówimy niekiedy o ostudzie naskórkowej.

Jakie są przyczyny powstawania ostudy na twarzy i innych częściach ciała? Wymienia się wśród nich:

• hormony,
• światło słoneczne,
• uwarunkowania genetyczne.

Szczególne znaczenie dla powstawania przebarwień mają żeńskie hormony płciowe – estrogeny i progesteron – których wysoki poziom wpływa na przyspieszenie procesu melanogenezy, czyli powstawania melaniny. W związku z zachodzącymi zmianami hormonalnymi melasma jest często spotykanym problemem kobiet ciężarnych. Najbardziej nasila się ona w III trymestrze, ale – co warte podkreślenia – zwykle dobrze reaguje na leczenie, a zmiany znikają niekiedy samoistnie. Ryzyko powstawania przebarwień zwiększa się również w przypadku stosowania antykoncepcji doustnej.

Na pojawienie się zmian, a także na powiększenie się już istniejących wpływają także promienie UVA i UVB. Nie bez znaczenia pozostają również uwarunkowania genetyczne – szacuje się, że blisko 40 proc. osób ze zdiagnozowaną melasmą, wskazuje na przypadki choroby także u osób spokrewnionych.

Jak pozbyć się przebarwień?

Zastanawiasz się jak skutecznie pozbyć się ciemnych plam na skórze? Przede wszystkim musisz pamiętać, że leczenie melasmy jest czasochłonne, wymaga więc cierpliwości, ale i systematyczności. Poza kremami na przebarwienia i innymi produktami, które powinnaś włączyć do codziennej pielęgnacji, warto zastosować profesjonalne zabiegi. Ważna jest także profilaktyka – nie zapominaj zatem o stosowaniu kremów z filtrami, szczególnie wtedy, gdy wiesz, że w twojej rodzinie występowały przypadki ostudy.

Jakich kosmetyków powinnaś używać, jeśli borykasz się z ciemnymi plamkami na twarzy? Do codziennej pielęgnacji włącz krem rozjaśniający przebarwienia, a zatem ten z witaminą C, która zmniejsza produkcję melaniny lub z witaminą A i jej pochodnymi. Warto sięgnąć także po kwasy – azelainowy, kojowy, glikolowy, kwas traneksamowy, który nie tylko rozjaśnia przebarwienia, ale też zapobiega aktywacji melanocytów.

W leczeniu ostudy warto sięgnąć także po profesjonalne zabiegi. Ich rodzaj i częstotliwość najlepiej ustalić indywidualnie ze specjalistą, zależy to bowiem od wielkości zmian, głębokości i przyczyn ich powstania. Na szczególną uwagę zasługują peelingi chemiczne, które należą do niezbyt inwazyjnych, jednak skutecznych metod walki z ostudą. Wykorzystywane w nich kwasy mają za zadanie zakwasić środowisko i zahamować wydzielanie melaniny. Najlepszy efekt daje ich łączenie z produktami odbarwiającymi. Warto rozważyć także inne zabiegi np. mikrodermabrazję, czy dermabrazję.

Skuteczną metodą usuwania przebarwień jest także laseroterapia. Często stosowane są m.in. lasery, których promieniowanie jest selektywnie pochłaniane przez melaninę, a także laser pikosekundowy. Wykorzystuje on ultrakrótkie impulsy, które rozbijają barwnik na drobne cząsteczki, następnie eliminowane przez organizm. Taki rodzaj impulsów nie uszkadza jednocześnie tkanki i jest bezpieczny na skóry. Dodatkowym atutem jest pobudzenie fibroblasty do produkcji kolagenu.

Plamy starcze

Od melasmy należy odróżnić tzw. plamy soczewicowate starcze, które pojawiają się z wiekiem, głównie w miejscach narażonych na częste działanie promieniowania UV. Mechanizm ich powstawania jest związany ze wzrostem liczby melanocytów i produkcji melaniny.

Źródła:

1. W. Czerwonka „Przebarwienia skóry. Etiologia i leczenie za pomocą lasera” Kosmetologia Estetyczna 2/2015,
2. N. Galas „Leczenie przebarwień. Przegląd metod” Kosmetologia Estetyczna 3/2015,
3. O. Jakubowicz „Ostuda – objawy, diagnoza, leczenie” (https://docplayer.pl/33606970-Ostuda-objawy-diagnoza-leczenie.html),
4. M. Engler-Jastrzębska, A. Kamm „Molekularne podstawy pigmentacji skóry. Etiologia i profilaktyka hiperpigmentacji” Kosmetologia Estetyczna 3/2019.