Adrianna Śladowska: „Trądzik przestaje dotyczyć tylko osób w wieku dojrzewania, a coraz częściej dotyka dorosłych”

„Pojawienie się lub zaostrzenie przebiegu trądziku jest ściśle związane z trybem życia, który my, jako społeczeństwo, prowadzimy. Jesteśmy w ciągłym biegu, niedoczasie, mało się ruszamy, dużo siedzimy i spędzamy zdecydowanie za dużo czasu przed ekranami. Coraz częściej sięgamy też po gotową przetworzoną żywność i słodycze. Taki tryb życia to gotowa recepta na problemy zdrowotne, w tym różnego rodzaju dermatozy” – mówi Adrianna Śladowska, kosmetolożka w warszawskiej Klinice Esti Life. Ekspertka w rozmowie z HelloZdrowie wyjaśnia, dlaczego z trądzikiem znacznie częściej borykają się kobiety i jakie rozwiązania pozwalają skutecznie walczyć z tym problemem.

 

Marta Dragan: Jakie są przyczyny występowania trądziku?

Adrianna Śladowska, kosmetolożka: Jest ich wiele – począwszy od uwarunkowań genetycznych, skończywszy na źle dobranej pielęgnacji. Trądzik to przewlekła choroba aparatu włosowo-łojowego. Charakteryzuje się występowaniem zaskórników otwartych i zamkniętych, grudek, krost, guzków, pseudocyst i torbieli ropnych.

Pojawienie się trądziku najczęściej jest spowodowane  problemami z gospodarką glukozowo-insulinową, problemami z gospodarką hormonalną, przetworzoną, niedoborową dietą, przewlekłym i długotrwałym stresem, a także problemami z układem pokarmowym.

Dermatolodzy wskazują na znaczny wzrost zachorowań na trądzik po 25.r.ż., a  nawet po 30. r.ż. Co o tym decyduje?

Wiele osób myśli, że trądzik dotyczy tylko nastolatków, a tymczasem sporą grupę moich klientów stanowią właśnie osoby po 30., a także po 50. roku życia. Do gabinetu zgłasza się coraz więcej klientek, które wcześniej nie miały problemów z trądzikiem lub takich, u których trądzik pospolity przeszedł w trądzik dorosłych, tzw. trądzik przetrwały. To nowa jednostka chorobowa, która dotyka coraz więcej osób w wieku dojrzałym, zarówno kobiet jak i mężczyzn. Często jest umiejscowiony w obrębie żuchwy, szyi i brody, ale zmiany mogą wystąpić też na skórze całej twarzy, dekolcie czy plecach. Zwykle przyjmuje postać cyst, które są bolesne w dotyku. Pod koniec lat 90. XX wieku ,,British Journal Dermatological’’ opublikował pracę na temat trądziku przetrwałego. Głosiła ona, że trądzik przestaje dotyczyć tylko osób w wieku dojrzewania, a coraz częściej dotyka ludzi dorosłych.

Czynników, które przyczyniają się do pojawienia się lub zaostrzenia przebiegu trądziku, jest mnóstwo. Są one ściśle związane z trybem życia, który my, jako społeczeństwo, prowadzimy. Jesteśmy w ciągłym biegu, niedoczasie, mało się ruszamy, dużo siedzimy i spędzamy zdecydowanie za dużo czasu przed ekranem laptopa czy telefonu. Poza tym coraz częściej sięgamy po gotową przetworzoną żywność i słodycze. Taki tryb życia to gotowa recepta na problemy zdrowotne i najprostsza droga do zaburzeń hormonalnych, które są częstą przyczyną problemów skórnych w dorosłym wieku.

Dlaczego hormony wpływają na pojawienie się trądziku?

Hormony zmieniają fizjologiczne funkcje skóry, zwiększa się między innymi produkcja sebum oraz receptory poszczególnych hormonów stają się nadwrażliwe na ich nadmierne stężenie we krwi. Stan zapalny w organizmie w konsekwencji przyczynia się do pojawienia się stanu zapalnego na skórze. Jest to ściśle powiązane i bywa tak, że nawet najmniejsze zaburzenie jednego hormonu wpływa na stężenie innych, a to bezpośrednia przyczyna pojawienia się zwiększonego łojotoku. Nadmierny łojotok, oprócz nadprogramowego przetłuszczania skóry, prowadzi do powstawania grudek i stanów zapalnych, a w efekcie także do trądziku.

Organizm człowieka funkcjonuje w stanie homeostazy. Hormony, takie jak androgeny, estrogeny, progesteron, prolaktyna, insulina, hormony tarczycy, są ze sobą ściśle powiązane. Każdy z nich odgrywa określoną rolę i jakiekolwiek zaburzenia będą skutkować zmniejszeniem lub zwiększeniem ich stężenia we krwi. Czynnikami, które przyczyniają się do rozwoju tych zaburzeń, są m.in. stres, nieprawidłowa dieta, brak ruchu, niedobory składników odżywczych, choroby przewlekłe, autoimmunologiczne czy rozregulowany rytm okołodobowy. Rozregulowana gospodarka hormonalna jest drogą do nieprawidłowego funkcjonowania organizmu, a co za tym idzie skóry. Zbiera żniwo w postaci trądziku czy innych dermatoz.

To tłumaczyłoby, dlaczego u wielu kobiet przed okresem lub w jego tracie pojawiają się zmiany trądzikowe na brodzie oraz innych częściach twarzy, prawda?

Zgadza się, cykl menstruacyjny jest ściśle powiązany ze zmianami w stężeniu hormonów w organizmie kobiety. To bezpośrednio wpływa na nasze samopoczucie, a także wygląd skóry.

W fazie lutealnej, czyli po owulacji, poziom estrogenów spada, a poziom androgenów zwiększa się. Ma to zarówno pozytywny, jak i negatywny wpływ na organizm i na skórę. Negatywnym aspektem jest fakt, iż nasila się wtedy wydzielanie sebum. Po owulacji rośnie także stężenie progesteronu, który podbija działanie wspomnianych androgenów, co objawia się nadmiernym łojotokiem. To z kolei prowadzi do wzmożonego przetłuszczania skóry, powstawania zaskórników i stanów zapalnych. W efekcie czymś zupełnie normalnym mogą być drobne zmiany widoczne na skórze tuż przed okresem. Dopóki jest to parę zmian, nie należy się niepokoić. Problem zaczyna się wtedy, kiedy zauważamy rozległe wysypy, a ponadto takie symptomy jak rozkojarzenie, huśtawki nastrojów, wzdęcia, zaparcia lub biegunki. Sygnałem alarmowym powinien być także nieregularny, obfity oraz bolesny okres. Nie taka nasza uroda!

A czy trądzik różowaty? Dlaczego ten rodzaj trądziku „czepia się” głównie kobiet?

Trądzik różowaty jest do dziś chorobą o nieustalonej etiologii. Faktem jest, że występuje częściej u kobiet niż u mężczyzn. Trądzik różowaty charakteryzuje się wykwitami rumieniowymi, grudkami i krostkami na podłożu łojotoku i zmian naczyniowych. Choroba ma charakter przewlekły i wiele czynników wpływa na jej zaostrzenie np. zmiany gospodarki hormonalnej, choroby układu pokarmowego (zakażenie Helicobacter Pylori) czy czynniki psychosomatyczne (stres, emocje). Natomiast główną przyczyną jest zmienność w stężeniu hormonów u kobiet. Mimo iż u mężczyzn ma on częściej charakter przewlekły i częściej pojawia się faza przerostowa, u kobiet jest on ściśle powiązany ze zmianą stężenia hormonów w związku z fizjologicznym cyklem.

Ponoć ten rodzaj trądziku pojawia się w okresie menopauzy, co o tym decyduje?

Hormony płciowe mają zasadniczy wpływ na skórę. W okresie menopauzy pojawiają się zmiany związane ze zmniejszeniem produkcji estrogenów i progesteronu. Zachodzi szereg zmian w organizmie, a co za tym idzie, także w skórze. Zmiany w stężeniu hormonów powodują pojawienie się zaczerwienienia, pieczenia, podrażnienia, trądziku różowatego i innych. Tak więc trądzik różowaty może ulec zaostrzeniu w związku z zaburzoną gospodarką hormonów, a to jest ściśle powiązane z okresem menopauzy.

Z którym rodzajem trądziku spotyka się pani najczęściej w gabinecie?

Zdecydowanie z trądzikiem hormonalnym typu androgenowego, czyli związanego z wysokim stężeniem androgenów, co jest ściśle skorelowane z gospodarką glukozowo-insulinową. Jakiekolwiek zaburzenia w stężeniu glukozy czy insuliny mają wpływ na wysokość stężenia androgenów, zarówno u kobiet jak i u mężczyzn.

Częstym przypadkiem jest także trądzik wywołany dominacją estrogenową. Zwiększona ilość estrogenów jest zazwyczaj spowodowana innymi zaburzeniami m.in. chorobami tarczycy, obciążoną wątrobą czy problemami z układem pokarmowym, zwłaszcza jelitami. Tarczyca, wątroba i jelita to organy, które w głównej mierze są odpowiedzialne za metabolizm estrogenów, więc jeśli którykolwiek z wyżej wymienionych nie funkcjonuje sprawnie, może to doprowadzić do dominacji estrogenowej.

Gdybyśmy miały wymienić konkretne zaburzenia endokrynologiczne, które mogą manifestować się w postaci trądziku, jakie by to były?

To przede wszystkim niedoczynność tarczycy. Obciążona tarczyca będzie słabiej metabolizowała estrogeny, a to z kolei prowadzi do wystąpienia wspomnianej dominacji estrogenowej, która jest ściśle powiązana z pojawieniem i/lub zaostrzeniem się trądziku.

Każdy stan zapalny w organizmie może mieć przełożenie na powstawanie stanów zapalnych na skórze. Dlatego także choroba autoimmunologiczna Hashimoto może objawiać się trądzikiem, któremu może towarzyszyć permanentne uczucie zmęczenia i zimna, problemy z suchą, łuszczącą się skórą, wzrost masy ciała czy rozdrażnienie.

Trądzik obserwuje się też u osób cierpiących na hiperandrogenizm, czyli schorzenie charakteryzujące się zwiększonym stężeniem androgenów we krwi. Androgeny w nadmiarze będą wpływać na wygląd skóry, bo zwiększa się produkcja sebum, a więc mogą powstawać zaskórniki i stany zapalne.

Do powstania stanu zapalnego w organizmie oraz w skórze przyczyniają się także zaburzenia gospodarki cukrowej tj. insulinooporność czy hipoglikemia reaktywna. Skacząca glikemia to prosta droga do wzrostu stężenia androgenów i pojawienia się trądziku. Kluczem jest otrzymanie odpowiedniej diagnozy i zmiana trybu życia i diety.

Problemom skórnym sprzyja także wysoki poziom prolaktyny, a ten obserwuje się u pacjentów z hiperprolaktynemią. To zaburzenie, które ma często charakter czynnościowy i jest powiązane z nieprawidłową higieną snu, zaburzeniem rytmu okołodobowego oraz zwiększonym poziomem stresu, ale może być także wynikiem guzów przysadki. Dlatego tak ważne jest, aby wynik przekraczający normę skonsultować z endokrynologiem, który powinien poszerzyć diagnostykę o dalsze badania, znaleźć przyczynę i dobrać odpowiednio leczenie, które obejmuje – w zależności od przyczyny – usunięcie guza, farmakologię lub zmianę trybu życia.

Jak możemy zadbać o prawidłowe stężenie hormonów we krwi?

We współczesnym świecie ciężej zachować i dbać o równowagę hormonalną, ale możliwe jest złagodzenie objawów, zarówno fizycznych (trądzik, problemy z układem pokarmowym), jak i psychicznych (PMS). Ważne to trafić do specjalistów, którzy wskażą odpowiednią drogę i spojrzą na problem holistycznie.

To, co sami możemy zrobić, to bez wątpienia regulacja stresu, zadbanie o odpoczynek i odpowiednią ilość snu. Sen jest równoznaczny z regeneracją – organizm zestresowany nie będzie skupiał się ma równowadze, a na przetrwaniu. Kluczowe jest też zaopiekowanie naszego odżywiania. Nie mówię tutaj o restrykcyjnych, wykluczających dietach, bo jeśli nie mamy alergii czy nietolerancji, nie są one wskazane. W zupełności wystarczy unikanie cukru i przetworzonej żywności. Warto być przy tym jednak uważnym i obserwować reakcje organizmu, bo niektóre pokarmy mogą powodować zaostrzenie trądziku.

Jak wygląda leczenie trądziku o podłoży hormonalnym?

Nie mamy tutaj jednego schematu działania. Z trądzikiem da się skutecznie walczyć i niwelować jego objawy pod warunkiem, że równocześnie staramy się znaleźć przyczynę zaburzeń hormonalnych, które są przyczyną problemów skórnych. Leczenie wymaga więc współpracy kilku specjalistów.

Dla wielu osób oczywiście najważniejszą kwestią jest to, aby nie było go widać, aby nie zostały blizny czy przebarwienia. Przy obecnie dostępnych metodach jest to możliwe. Trądzik młodzieńczy, trądzik dorosłych, trądzik przeczosowy, trądzik na plecach – w każdej formie nie stanowi problemu. W Esti Life stosujemy wypracowaną latami autorską terapię, która pozwala zdiagnozować przyczynę, ustalić kurację przeciwtrądzikową i rozpocząć cykl zabiegów terapeutycznych. Specjalnie opracowana formuła zabiegów usuwających trądzik jest skuteczna, a efekty widoczne są nawet po jednym zabiegu.

Naszym klientom proponujemy zaawansowaną konsultację i analizę skóry. Na jej podstawie dobieramy pielęgnację w gabinecie oraz pielęgnację domową. Jest to bardzo ważne, ponieważ nie ma skutecznej walki z trądzikiem bez pielęgnacji w domu.

Jakie zabiegi pozwalają w skuteczny sposób walczyć w trądzikiem?

W Klinice Esti Life zabiegi są dobierane w zależności do problemu, kondycji i stanu skóry, z jakim przychodzi pacjent. Podczas pierwszej konsultacji przeprowadzany jest szczegółowy wywiad wraz ze wskazaniem listy badań medycznych, które należy wykonać a także przeglądem kosmetyków dotychczas używanych przez pacjentki. Tylko specjalista jest w stanie ocenić i dobrać odpowiedni zabieg terapeutyczny i kurację przeciwtrądzikową, które poprawią kondycję skóry i dadzą podstawy do prawidłowej samodzielnej pielęgnacji w domu.

Podstawą są zawsze terapie o działaniu naprawczym, przeciwzapalnym, które regularnie oczyszczają skórę twarzy. Nie wyciskamy, nie dotykamy i nie podrażniamy stanów zapalnych. Autorska terapia antytrądzikowa stosowana w Klinice Esti Life wykazuje działanie seboregulujące, bakteriobójcze, bakteriostatyczne, regulujące i rewitalizujące.

Czy istnieją terapie sprzętowe polecane przy skórze trądzikowej?

Tak, ale nastawione są na leczenie przebarwień i blizn, a nie aktywnych stanów zapalnych. Przede wszystkim należy doprowadzić skórę do stanu równowagi. Doświadczony kosmetolog wyciszy i uspokoi stany zapalne, pracując na specjalistycznych preparatach gabinetowych. W kolejnym etapie terapii możemy przejść do zabiegów stymulujących skórę mechanicznie, np. peelingów kawitacyjnych lub diamentowych oraz do mikronakłuwania i zabiegów laserowych. To tak zwane terapie łączone. Jakie preparaty i sprzęty zastosować, to decyzja, którą kosmetolog podejmuje w oparciu o swoją wiedzę i doświadczenie, zbadawszy uważnie stan konkretnego pacjenta.

Na czym polegają wspomniane zabiegi?

W pierwszym etapie terapii pracujemy nad wyciszeniem stanów zapalnych, dogłębnym oczyszczaniu i przywracaniu skórze równowagi. W początkowej fazie leczenia pracujemy głównie z profesjonalnymi preparatami, złuszczając skórę przy pomocy peelingów kwasowych. W Esti Life najczęściej stosujemy kwas azelainowy, migdałowy,glikolowy, pirogronowy i salicylowy.

Gdy uda się wyciszyć aktywne stany zapalne, możemy zastosować peelingi mechaniczne, takie jak kawitacyjny czy diamentowy, które oczyszczają skórę usuwając martwy naskórek, zaskórniki i inne zalegające zanieczyszczenia. Kawitacja wykorzystuje do tego fale dźwiękowe, a mikrodermabrazja diamentowe tarcze. Zabieg wykonujemy w cyklach i odstępach, które indywidualnie ustala kosmetolog. W taki sposób usuwamy łojotok, zaskórniki, przebarwienia, blizny i rozszerzone pory.

W kolejnym etapie zalecamy zabiegi mikronakłuwania i laserowe, polegające na kontrolowanym bezpiecznym uszkodzeniu naskórka, aby pobudzić jego naturalne zdolności regeneracyjne. Takie zabiegi pozwalają pozbyć się blizn i przebarwień, które często są długofalową konsekwencją zmian trądzikowych.

Ostatni etap to podtrzymanie efektu, regularna pielęgnacja, nawilżanie i utrzymywanie skóry w stanie równowagi. Warto pozostać pod okiem kosmetologa, aby nie dopuścić do nawrotów. Oczywiście utrzymanie dobrych nawyków, zdrowej diety i odpowiedniego nawodnienia jest kluczowe dla trwałej poprawy wyglądu. Przez cały czas stosujemy też indywidualnie dobraną pielęgnację domową.