Dlaczego moje paznokcie są żółte? Oto 7 najczęstszych przyczyn i sposoby leczenia

Pielęgnacja paznokci to nie tylko regularne obcinanie i dbanie o skórki. W rzeczywistości utrzymanie zdrowych paznokci bywa trudne. Wiele osób zmaga się z problemem żółtych paznokci, które wyglądają niepokojąco. Na szczęście, w większości przypadków pozbycie się tej estetycznej niedogodności nie jest tak trudne, jak mogłoby się wydawać. 

Najczęstsze przyczyny

Temat żółtego odcienia płytki paznokci wzięła pod lupę dermatolożka Rachel Maiman na łamach mindbodygreen.com. Zdaniem ekspertki przyczyn żółtych paznokci może być kilka – od kosmetycznych (jak używanie ciemnego lakieru) po problemy ze zdrowiem (np. infekcje grzybicze). My również zapytaliśmy dermatologa o ten problem. Poznajcie najczęstsze czynniki powodujące żółknięcie paznokci.

1. Malowanie paznokci ciemnym kolorem lakieru

Pierwszą przyczyną żółtych paznokci i przebarwień jest używanie lakieru w intensywnym odcieniu (np. czerwonego, granatowego, bordowego). Według Rachel Maiman barwnik w tego typu lakierach może powodować wybarwienie płytki paznokcia.

„Barwnik wchodzi w interakcję z keratyną i powoduje, że paznokieć staje się żółty” – mówi Rachel Maiman i wyjaśnia, że te plamy to coś więcej niż tylko problem esteyyczny: „Może on również powodować, że płytki paznokcia staną się kruche” — dodaje.

Warto również zwrócić uwagę na skład samego lakieru – tradycyjne lakiery zawierają formaldehyd, kamforę oraz toluen, czyli składniki mogące osłabiać płytkę paznokcia.

„Kiedy twoje paznokcie stają się słabsze i cieńsze, możesz narazić je na wystąpienie przebarwień i lekko żółtego odcienia” – dodaje Amy Lin, założycielka „Sundays” — marki zajmującej się pielęgnacją paznokci, która koncentruje się na zdrowiu. „To znak, że twoje paznokcie mogą potrzebować odpoczynku od lakieru”.

Te informacje potwierdza również dermatolog Katarzyna Zakrzewska i wyjaśnia, że przewlekłe stosowanie lakierów do paznokci zwykłych oraz hybrydowych – szczególnie ciemnych kolorów, bez odpowiedniej bazy, powoduje ich żółknięcie. Barwniki mogą wnikać w płytkę i prowadzić do jej zażółcenia.

2. Odklejenie się płytki paznokcia

Onycholiza paznokci to stan, który polega na odwarstwianiu płytki paznokciowej od łożyska. W efekcie prowadzi to do nagromadzenia powietrza pod paznokciem. Zdaniem Rachel Maiman ta dolegliwość może powodować, że paznokcie będą miały żółty kolor.

„Może to nastąpić w wyniku urazu, użycia chemikaliów, niektórych leków, a także niektórych stanów zapalnych, takich jak łuszczyca” – tłumaczy ekspertka.

Jeśli masz do czynienia z tym schorzeniem, najlepiej udaj się do lekarza, by uniknąć infekcji.

– Choroby ogólnoustrojowe: łuszczyca, cukrzyca, choroby tarczycy, choroby wątroby mogą powodować zmianę koloru paznokci – potwierdza Katarzyna Zakrzewska.

3. Palenie

Negatywny wpływ palenia papierosów nie ogranicza się jedynie do podwyższonego ryzyka raka płuc. Ten nałóg bardzo niekorzystnie wpływa na nasz wygląd, w tym szczególnie na stan naszej skóry i kondycję paznokci. Według Maiman, regularny kontakt palców z substancjami smolistymi z tytoniu może powodować przebarwienia. Należy także podkreślić, że paznokcie są podatne na te same szkodliwe czynniki co skóra – u palaczek możemy zauważyć tworzenie się nieestetycznych bruzd.

Dermatolog Katarzyna Zakrzewska również wskazuje na palenie papierosów jako jedną z częstszych przyczyn przebarwień paznokci. Zapytaliśmy eksperta, ile czasu musi minąć od rzucenia palenia, by paznokciom wrócił naturalny kolor?

– Po rzuceniu palenia paznokcie powoli wracają do swojego naturalnego koloru. Płytka paznokcia odrasta całkowicie w ciągu 4–6 miesięcy (dla paznokci dłoni), na odrost płytki paznokci stóp potrzeba 9–12 miesięcy – odpowiada lekarz.

Zazwyczaj pierwsze zmiany w wyglądzie paznokcia, czyli rozjaśnienie u nasady, są zauważalne po ok. 6–8 tygodniach od zaprzestania palenia. Natomiast całkowity powrót naturalnego koloru następuje zwykle w ciągu 3–6 miesięcy, o ile nie doszło do trwałych uszkodzeń płytki.

4. Stosowanie samoopalacza

Używanie samoopalacza (szczególnie o dobrym składzie) jest na pewno zdrowsze niż opalanie się na słońcu, trzeba jednak pamiętać, że może on także powodować pewne „skutki uboczne”. Jakie dokładnie? Chodzi o odcień dłoni, ponieważ po nakładaniu samoopalacza stają się one żółto-pomarańczowe, podobnie jak paznokcie.

„Jeśli aktywny składnik samoopalaczy, dihydroksyaceton (DHA), dostanie się na palce podczas aplikacji, paznokcie mogą zyskać ciemnożółty odcień”- mówi Maiman.

5. Karotenemia

Karotenemia (inaczej karotenodermia) to żółte zabarwienie skóry związane z nadmierną podażą beta-karotenu – w postaci pokarmów bogatych w karoten lub w formie suplementów diety.

„Ten stan, który jest nadmiarem beta-karotenu, najczęściej występuje u dzieci” — podsumowuje Maiman i dodaje, że może też przyczyniać się do żółknięcia skóry. Nie jest raczej powodem do niepokoju, jednak mimo to warto udać się do lekarza, by wykluczyć inne przyczyny.

6. Zakażenia grzybicze

Kolejną przyczyną żółknięcia paznokci jest infekcja grzybicza, w wyniku której dochodzi do pogrubienia płytki paznokcia, gromadzenia się pod nią zanieczyszczeń i w efekcie żółknięcia paznokci. Chociaż infekcja grzybicza jest znacznie bardziej rozpowszechniona na palcach u stóp niż na dłoniach, to również się zdarza.

– Paznokcie stają się żółte, pogrubione i łamliwe. Grzybica paznokci często występuje u osób z nadpotliwością, cukrzycą lub po urazach mechanicznych – wyjaśnia Katarzyna Zakrzewska.

7. Niedobory witamin

„Paznokcie zbudowane są głównie z twardego białka – keratyny” – wyjaśnia Lin i dodaje: „Gdy brakuje nam białka, wapnia lub witamin, może to objawić się na paznokciach.

Ekspertka wyjaśnia, że najczęściej pojawiają się w takich przypadkach przebarwienia lub ogólna łamliwość, co może również prowadzić do żółtych paznokci.

Według badań witamina E może pomóc w utrzymaniu zdrowego koloru paznokci. Niektóre źródła twierdzą, że niedobory witaminy B12 i cynku mogą powodować żółte paznokcie, ale według Maiman w rzeczywistości witamina B12 częściej prowadzi do sinienia paznokci.

Jakie są zatem najważniejsze witaminy dla zdrowych paznokci?

– Suplementacja w przypadku chorób paznokci, którą polecam moim pacjentom to: witaminy z grupy B – szczególnie B7 czyli biotyna, witamina A,D,E oraz cynk, krzem i żelazo – tłumaczy Katarzyna Zakrzewska.

Jak wyleczyć żółte paznokcie?

– Leczenie żółtych paznokci zależy od przyczyny, najogólniej mówiąc możemy podzielić je na leczenie doustne (w przypadku większość grzybic), oraz leczenie miejscowe w postaci maści i lakierów – wyjaśnia dermatolog.

Katarzyna Zakrzewska wyjaśnia, że leczenie wdraża lekarz po ustaleniu przyczyny w oparciu o różne badania np.: mykologiczne (grzybica), posiew (przy podejrzeniu chorób bakteryjnych), badania krwi (w przypadku chorób ogólnoustrojowych), czy badanie dermoskopowe.

– Jeśli mamy do czynienia z przebarwieniami powstałymi na skutek zbyt długiego stosowania lakierów, wtedy zalecam moim pacjentom odstawienie lakierów na kilka tygodni, regenerację płytki przy pomocy odpowiednich odżywek oraz stosowanie bazy pod lakier w przyszłości – informuje Zakrzewska.

Ekspertka zachęca także, by samodzielne wspomóc regenerację paznokci. Zaleca pielęgnację z użyciem nawilżających olejków oraz kremów z witaminą E, wykonywanie delikatnych zabiegów wybielających: np. kąpiele w soku z cytryny czy z pasty z sody oczyszczonej. Jednocześnie podkreśla, że należy unikać agresywnego piłowania płytki i zmywaczy z acetonem.

Dermatolożka podkreśla, że choć świadomość dotycząca dbania o paznokcie wśród dzisiejszego pokolenia jest coraz lepsza, to nadal wymaga pracy, dlatego na koniec udzieliła jeszcze czytelnikom kilku rad:

1. Pamiętaj o ochronie przed czynnikami zewnętrznymi: noś rękawiczki do prac domowych, szczególnie przy kontakcie z detergentami.
2. Nie obgryzaj paznokci ani skórek — prowadzi to do uszkodzeń mechanicznych i ryzyka infekcji.
3. Piłuj paznokcie w jedną stronę (nie „w tę i z powrotem”), najlepiej papierowym lub szklanym pilnikiem.
4. Unikaj zbyt głębokiego wycinania skórek.
5. Używaj bazy pod lakier, zwłaszcza pod ciemne kolory – zapobiega ona przebarwieniom.
6. Jeśli wybierasz hybrydę  – postaw na sprawdzone salony i delikatne techniki usuwania lakieru.
7. Pamiętaj o dermatoskopii zmian, które powstają pod paznokciami: gdy tylko pojawi się ciemne zabarwienie/znamię – skontroluj zmianę u dermatologa.