Moc miedzi. Pierwiastek, który znaczy więcej, niż myślisz

Miedź jest jednym z pierwiastków śladowych, które – choć potrzebne organizmowi w niewielkich ilościach – odgrywają ogromną rolę w zachowaniu zdrowia oraz urody. Po czym poznać jej niedobór, czym grozi nadmiar i które produkty spożywcze zawierają najwięcej miedzi?

– Miedź zaliczana jest do mikroelementów. Dziennie zapotrzebowanie dorosłego człowieka na ten pierwiastek wynosi 900 μg (mikrogramów). W organizmie pełni wiele bardzo ważnych funkcji i wpływa zarówno na ogólny stan zdrowia, jak i na urodę – mówi Anna Janiszewska-Janowicz, dietetyczka Grupy LUX MED, która poniżej tłumaczy, jaki jest wpływ miedzi na zdrowie, skórę oraz włosy.

Wpływ miedzi na zdrowie

• Funkcjonowanie układu nerwowego oraz krwiotwórczego – miedź pomaga w produkcji czerwonych krwinek, które transportują tlen do komórek, co jest kluczowe dla ogólnego zdrowia oraz energii. Dodatkowo miedź wspiera funkcjonowanie neuronów, co może wpływać na zdolności poznawcze, koncentrację oraz pamięć.
• Wsparcie układu odpornościowego – miedź ma właściwości antybakteryjne i przeciwzapalne, co czyni ją istotnym elementem wspierającym układ odpornościowy. Odpowiedni poziom tego pierwiastka może pomóc w walce z infekcjami i wspierać organizm w zachowaniu zdrowia.
• Zdrowie serca i kości – miedź wspomaga produkcję kolagenu i elastyny; dostarczanie organizmowi odpowiednich ilości tego pierwiastka może pomóc w utrzymaniu elastyczności naczyń krwionośnych oraz zdrowych kości, co jest szczególnie ważne dla kobiet (zwłaszcza w okresie menopauzy).
• Mocne paznokcie – niedobór miedzi może skutkować osłabieniem, kruchością i łamliwością paznokci.

Wpływ miedzi na skórę

• Przeciwdziałanie starzeniu się skóry – miedź ma silne właściwości antyoksydacyjne i uczestniczy w procesach redukujących stres oksydacyjny. Oznacza to, że pomaga neutralizować wolne rodniki. Dzięki temu miedź może chronić skórę przed szkodliwym działaniem promieni UV i zanieczyszczeń, co sprzyja zachowaniu młodego i zdrowego wyglądu.
• Produkcja kolagenu i elastyny – miedź jest kluczowa dla produkcji kolagenu i elastyny, tzn. białek, które nadają skórze elastyczność i jędrność.
• Wspomaganie gojenia ran – miedź przyśpiesza procesy gojenia się skóry poprzez wspieranie regeneracji komórek i wspomnianej już produkcji kolagenu. Stosowanie preparatów zawierających miedź może być pomocne w leczeniu blizn i uszkodzeń skóry.

Wpływ miedzi na włosy

• Zapobieganie wypadaniu – miedź odgrywa ważną rolę w produkcji melaniny, pigmentu odpowiedzialnego za kolor włosów. Niedobór miedzi może prowadzić do przedwczesnego siwienia i osłabienia struktury włosa, co z kolei może przyczyniać się do wypadania włosów. Suplementacja miedzi może pomóc w zachowaniu naturalnego koloru i gęstości włosów.
• Stymulacja wzrostu – miedź wspiera mieszki włosowe, co przekłada się na mocniejsze i zdrowsze włosy.
• Poprawa struktury – dzięki właściwościom nawilżającym i regenerującym miedź może także pomóc w poprawie struktury włosów, czyniąc je bardziej elastycznymi i odpornymi na uszkodzenia.

Jak dostarczyć miedź do organizmu?

– Żeby zapewnić sobie odpowiednią podaż miedzi, należy stosować urozmaiconą dietę zawierającą produkty obfitujące w ten pierwiastek. Są to pestki dyni, pestki słonecznika, migdały, nerkowce, kakao, gorzka czekolada, produkty pełnoziarniste, brązowy ryż, wątróbka wieprzowa, płatki owsiane, kasza gryczana. Pamiętajmy jednak, że nasz jadłospis, jak już wspomniałam, powinien być różnorodny i nie skupiał się tylko na jednym wybranym źródle miedzi – podkreśla Anna Janiszewska-Janowicz.

Anna Janiszewska-Janowicz /fot. archiwum prywatne

Z niedoborem miedzi najczęściej zmagają się osoby stosujące ubogą dietę, cierpiące na zaburzenia wchłaniania, mające problemy z przyswajaniem składników mineralnych czy mające zaburzenia gastrologiczne i/lub takie choroby jak otyłość, cukrzyca. Objawy niedoboru to wspomniane już: łamliwość paznokci oraz wypadanie włosów, brak apetytu, zaburzenia pracy serca, problemy z koncentracją, drętwienie kończyn, mrowienie rąk oraz nóg.

Jeśli natomiast chodzi o nadmiar miedzi, to występuje on rzadko. Jak wyjaśnia Anna Janiszewska-Janowicz, najczęściej dotyczy on osób pijących tzw. miękką wodę. Daje to wówczas takie objawy jak przede wszystkim zaburzenia ze strony układu pokarmowego (nudności, wymioty, biegunka), a także ze strony układu neurologicznego (zaburzenia depresyjne, wahania nastroju, duża senność).

Dietetyczka Grupy LUXMED dodaje, że czasem niezbędna jest suplementacja, jednak przed jej zastosowaniem konieczne jest oznaczenie poziomu miedzi w badaniach laboratoryjnych. Na rynku dostępne są też kosmetyki zawierające miedź – kremy, serum czy szampony, które mogą wspierać zdrowie skóry oraz włosów.