Przyczyny i sposoby na suche usta. Jak leczyć zajady i kserostomię?

Suche i pękające usta są utrapieniem wielu kobiet. Nie tylko nie dodają one uroku, ale są także źródłem dyskomfortu, a niekiedy nawet znacznego bólu. Choć często powody spierzchniętych ust są błahe – od zimna i wiatru, przez niewłaściwą pielęgnację, na złych nawykach kończąc – sucha skóra ust może być także efektem niedoborów witamin lub chorób. Jak sobie z tym radzić? O czym świadczą pękające kąciki ust?

Suche usta – przyczyny

Skóra ust jest bardzo delikatna i niemal pozbawiona gruczołów – w tym gruczołów łojowych. To właśnie dlatego narażona jest ona na wysuszenie, zaczerwienienie, pękanie, a nawet krwawienie. Przyczyny suchych ust na ogół związane są z warunkami atmosferycznymi. Wiatr i niska temperatura sprzyjają ich przesuszaniu i zaczerwienieniu. Z drugiej strony, taki sam efekt może przynieść zbyt intensywna i długotrwała ekspozycja na słońce. Kolejnym powodem nadmiernego wysuszenia skóry ust mogą być niewłaściwe nawyki – zbyt częste ich oblizywanie, przecieranie, czy przygryzanie.

Niekiedy jednak suche usta mogą świadczyć o bardziej poważnych dolegliwościach, a nawet chorobach. Jeśli borykasz się z suchymi i spierzchniętymi wargami, może być to efekt odwodnienia organizmu lub alergii na niektóre pokarmy. Bolesne pękanie ust, popularnie nazywane zajadami, wywołane jest niedoborami witamin. Wśród niezwykle uciążliwych i bolesnych schorzeń, które objawiają się przewlekle wysuszonymi ustami, złuszczającym się nabłonkiem warg lub ich owrzodzeniem i strupami wymienić można zaś m.in. kserostomię, złuszczające zapalenie warg, kandydozę czerwieni wargowej, choroby ogólnoustrojowe.

Sposoby na suche usta?

Zastanawiasz się, co jest najlepszym sposobem na suche usta? Przede wszystkim ważna jest profilaktyka, czyli odpowiednia pielęgnacja i walka ze złymi nawykami. Do swoich codziennych rytuałów pielęgnacyjnych dodaj nawilżanie i odżywianie skóry ust. Zwróć uwagę, czy twoja ochronna pomadka lub balsam posiada w swoim składzie masło Shea, wosk pszczeli, naturalne olejki i witaminę E. Latem wybieraj zaś kosmetyki z filtrami UV.

Warto wykonywać także regularnie peeling – najlepiej dwa lub trzy razy w tygodniu. Jaki peeling do ust wybrać? Możesz sięgnąć po delikatny peeling enzymatyczny lub peelingi z drobinkami, które znajdziesz w drogeriach i aptekach. Z łatwością przygotujesz je również w domu – wystarczy, że połączysz miód lub oliwę z oliwek z cukrem. Po takim zabiegu warto nałożyć na usta maskę i pozostawić na kilka minut, aby składniki odżywcze mogły wniknąć w głąb skóry.

Zajady na ustach, kserostomia lub inne choroby wymagają zaś interwencji lekarza.

Jak leczyć zajady?

Zapalenie kątów ust, zwane potocznie zajadami, to dość powszechny stan chorobowy, którego źródłem są miejscowe infekcje tj. zakażenia drożdżakami, paciorkowcem lub gronkowcem. Częstą przyczyną zajadów są także choroby ogólne organizmu, do których zalicza się przede wszystkim niedobory witamin z grupy B i witaminy A, niedokrwistość spowodowaną niedoborem żelaza oraz cukrzycę i zaburzenia trawienia. Zaczerwienienie, pęknięcia lub bolesne nadżerki mogą pojawiać się po obu bądź po jednej stronie ust.

Gromadząca i utrzymująca się w kącikach ust wilgoć nie sprzyja leczeniu zajadów. Jak zatem skutecznie się ich pozbyć? Przede wszystkim musisz ustalić przyczynę pękania kącików ust. Niekiedy wystarczające jest miejscowe stosowanie maści z witaminą A i innych maści witaminowych, których zadaniem jest regeneracja popękanego naskórka. Często konieczna jest także suplementacja witamin i zmiana nawyków żywieniowych. Jeżeli jednak źródłem zajadów jest infekcja grzybicza lub bakteryjna, konieczna może okazać się antybiotykoterapia lub leczenie sterydami. Pamiętaj, że w takim wypadku niezbędna jest konsultacja z lekarzem.

Co to jest kserostomia?

Pękające wargi, którym towarzyszy suchość w ustach mogą być objawem kserostomii, nazywanej także chorobą suchych ust. Zmniejszone lub całkowicie zahamowane wydzielanie śliny powoduje nie tylko lepkość i uczucie suchości w ustach, czy pierzchnięcie warg, ale często także bolesność języka i bolesne zmiany w jamie ustnej.

Przyczyn kserostomii należy szukać w niektórych lekach i terapiach np. chemioterapii, a także w wielu chorobach. Dlatego jeśli poza suchymi ustami zauważysz u siebie inne niepokojące objawy, skonsultuj się z lekarzem. Pozwoli to nie tylko ustalić przyczynę, ale też wdrożyć odpowiednie leczenie.

Źródła:

1. Ł. Guzik, E. Kamysz „Kserostomia – więcej niż suchość w jamie ustnej” Farmakoterapia 2009/nr 6,
2. L. Jankowska „Zapalenie kącików ust” Kwartalnik Pacjenta,
3. P. Langlais, C. S. Miller, J. Nield-Gehring” „Choroby błony śluzowej jamy ustnej. Zmiany w jamie ustnej według ich umiejscowienia” Wydawnictwo Edra Urban & Partners, Wrocław 2013.