6 oznak wypalenia zawodowego, które od razu pojawiają się na skórze

Wypalenie zawodowe nie dotyczy jedynie naszej psychiki. To stan, który obejmuje cały organizm, wpływając na układ hormonalny, nerwowy i odpornościowy. Długotrwały stres, niedobór snu, napięcie emocjonalne i przeciążenie obowiązkami odbijają się także na skórze. Często to właśnie ona jako pierwsza daje sygnał, że ciało jest przeciążone.

Kompulsywne skubanie skóry

Pod wpływem stresu i napięcia wiele osób nieświadomie zaczyna skubać lub drapać skórę. To reakcja nerwowa, która może prowadzić do stanów zapalnych, infekcji i blizn. Drobne urazy naskórka trudniej się goją, a przebarwienia pozapalne stają się trwałym śladem na twarzy.

– Wśród najczęściej występujących objawów wypalenia zawodowego wymienia się apatię, frustrację, wyczerpanie psychiczne, emocjonalne i fizyczne, często prowadzące do depresji lub zaburzeń lękowych. To natomiast (przewlekły stres + niedosypianie i unikanie kontaktu z ludźmi) realnie wpływa na skórę. Dochodzi do uaktywnienia osi HPA i wzmożenia lokalnej produkcji glikokortykoidów w skórze, co zaburza barierę naskórkową. Spada synteza ceramidów, rośnie TEWL (przeznaskórkowa utraty wody) przez co skóra staje się sucha, reaktywna i łatwiej się zapala – mówi specjalistka kosmetologii estetycznej mgr Monika Więcek.

Matowa, pozbawiona życia cera

Podczas wypalenia organizm „oszczędza energię”, spowalniając odnowę komórkową skóry. Cera staje się ziemista, pozbawiona blasku i wygląda na zmęczoną. Brak snu i chroniczny stres powodują niedotlenienie tkanek oraz wolniejszy przepływ krwi, co dodatkowo potęguje efekt szarości.

Zaostrzenia stanów zapalnych skóry

Egzema, łuszczyca, trądzik różowaty – wszystkie te schorzenia potrafią się nasilać w okresach stresu i emocjonalnego przeciążenia. Wypalenie działa jak „iskra zapalna”, która uaktywnia istniejące problemy dermatologiczne, prowadząc do rumienia, swędzenia i obrzęku.

Suchość i nadwrażliwość skóry

Pod wpływem stresu wzrasta przeznaskórkowa utrata wody (TEWL), co prowadzi do odwodnienia skóry. Cera staje się cienka, napięta i wrażliwa. Z czasem może dojść do mikropęknięć bariery ochronnej, które sprzyjają podrażnieniom i uczuciu dyskomfortu.

Ekspertka dodaje:

– Nawet krótkotrwały stres psychospołeczny i/lub deficyt snu potrafi przejściowo pogorszyć funkcję bariery (wolniejsze ‘zamykanie’ płaszcza hydro-lipidowego po uszkodzeniu i zwiększona transepidermalna utrata wody przez naskórek (TEWL)) i zwiększyć produkcję wolnych rodników, które są przyczyną przedwczesnego starzenia się skóry i wielu jej dysfunkcji.

Wypryski i trądzik stresowy

Wypalenie zawodowe wiąże się z podwyższonym poziomem kortyzolu, czyli hormonu stresu. Jego nadmiar stymuluje gruczoły łojowe do wzmożonej pracy, co prowadzi do nadprodukcji sebum i zatykania porów. W efekcie pojawiają się bolesne wypryski, najczęściej w okolicy żuchwy i brody.

– Nasilenie stresu jednoznacznie koreluje z nasileniem łojotoku i trądziku, który obecnie przestał być problemem jedynie nastolatków. W moim gabinecie coraz częściej spotykam 30-letnie kobiety z cerą problematyczną, stanami zapalnymi i whiteheads’ami czyli zamkniętymi zaskórnikami – tłumaczy Monika Więcek.

Wolniejsze gojenie i przedwczesne starzenie się skóry

Wypalenie wpływa także na zdolność skóry do regeneracji. Nawet drobne skaleczenia, pryszcze czy ślady po trądziku goją się znacznie dłużej. Długotrwały stres przyspiesza także starzenie – zwiększa ilość wolnych rodników, które uszkadzają kolagen i elastynę.

Jak mówi Monika Więcek, priorytetem w przypadku wynikających z wypalenia problemów skórnych powinna być „naprawa bariery”, czyli przywrócenie równowagi parametrów czynnościowych naskórka.

– Na skórę warto stosować emolienty z ceramidami, w diecie zadbać o odpowiednią podaż nienasyconych kwasów tłuszczowych i antyoksydantów. Jeśli chodzi o higienę, sprawdzą się preparaty bez detergentów – wciąż masowo używanych do produkcji środków myjących. Nie można też zapominać o higienie snu i redukcji stresu. W przypadku trądziku, który aktywuje się pod wpływem stresu, radzę wdrożyć kurację zapobiegawczą (np. retinoid + BPO), a w gojeniu – minimalizacja miejscowych i ogólnych steroidów, gdy nie są bezwzględnie konieczne – tłumaczy kosmetolożka.