Czy skleroterapia jest ratunkiem na żylaki? Koszt i procedura zabiegu

Skleroterapia to nieoperacyjna metoda usuwania żylaków. Te stanowią powszechny problem, który dotyka niemal połowę populacji. Wpływ na rozwój pajączków mają takie czynniki jak siedzący tryb życia, nieodpowiednia dieta czy noszenie obcisłego stroju. Jak wygląda skleroterapia? Jakie są jej efekty i możliwe skutki uboczne?  

Czym są żylaki? 

Żylaki to zmiany naczyń krwionośnych, które powstają w wyniku nadciśnienia żylnego. Zwiększone ciśnienie krwi w naczyniu powoduje jego rozciągnięcie, które uwidacznia się w postaci ciemnoniebieskich żył. Tak zwane pajączki stanowią problem nie tylko estetyczny, ale też zdrowotny – często towarzyszą im obrzęki nóg, uczucie ciężkości, drętwienie, świąd. Najpoważniejszym skutkiem nieleczonych żylaków jest zator płucny. 

Czym jest i na czym polega skleroterapia?  

Skleroterapia (inaczej obliteracja) to jedna z wielu alternatyw dla chirurgicznego leczenia żylaków oraz hemoroidów. Jest to najstarsza, sięgająca aż XIX wieku – chemiczna metoda leczenia żylaków.  

Zabieg polega na wprowadzeniu do rozszerzonych naczyń krwionośnych specjalnego preparatu (sklerozantu), który wywołuje kontrolowany stan zapalny naczynia. W rezultacie dochodzi do włóknienia i zrośnięcia rozszerzonego naczynia (potocznie mówi się o „sklejeniu ścian żyły”), a ostatecznie jego obliteracji, czyli zamknięcia światła żyły. Podczas procedury dokonuje się kilkunastu nakłuć bardzo cienką igłą. 

Zabieg trwa od 20 do 30 minut. Wykonywany jest w trybie ambulatoryjnym, oznacza to, że po nim pacjent może od razu wrócić do domu bez konieczności rekonwalescencji w ośrodku medycznym. Zamykanie naczyń krwionośnych to długotrwały proces, który trwa 3-4 tygodnie. Wchłanianie żylaków trwa od miesiąca do pół roku. 

Rodzaje skleroterapii 

Skleroterapię rozróżnia się na podstawie wykorzystanego sklerozantu. Lek może występować w postaci pianki lub płynu.  

Skleroterapia piankowa uznawana jest za skuteczniejszą od skleroterapii płynowej. Stosuje się ją w przypadku większych żył, ponieważ sklerozant w postaci piany skuteczniej wypełnia naczynka. 

Jak się przygotować do skleroterapii? 

Przygotowanie do zabiegu obliteracji polega przede wszystkim na diagnostyce poprzez USG metodą Dopplera. Jest to badanie nieinwazyjne i bezbolesne, które z punktu widzenia pacjenta nie różni się niczym od tradycyjnego USG. 

Aby zmniejszyć dyskomfort odczuwalny podczas skleroterapii, warto przełożyć wizytę, jeśli wystąpił u pacjentki okres. Na dzień przed zabiegiem nie powinno się także depilować okolicy zabiegowej. Skleroterapia wykonana na podrażnionej depilacją skórze będzie bardziej bolesna. 

Czy skleroterapia boli i ile zabiegów jest potrzebnych? 

Skleroterapia uważana jest za bezbolesny zabieg i dlatego wykonywana jest bez znieczulenia. W zależności od progu odczuwania bólu niektórzy pacjenci doświadczają dyskomfortu związanego z wkłuwaniem igły w naczynie. Samo oddziaływanie sklerozantu na ściany żył może być nieprzyjemne. 

Efekty obliteracji widać dopiero po serii zabiegów. Na końcowy rezultat leczenia wpływ będą miały czynniki takie jak rodzaj i stężenie wstrzykniętego preparatu i liczba zabiegów. Standardowo wystarczy jednak 3-5 wizyt w odstępie 3-4 tygodni. Pełny efekty uwidacznia się po 8-12 tygodniach od ostatniej sesji. Zaletą skleroterapii jest krótki czas trwania procedury leczenia żylaków i stosunkowo niska cena. 

Zalecenia po skleroterapii 

O szczegółowych zaleceniach po zabiegu decyduje lekarz. Mogą to być: 

• noszenie pończochy uciskowej (zwykle przez 7 do 30 dni po zabiegu); 
• spacer po zabiegu; 
• ograniczenie wysiłku fizycznego; 
• unikanie gorących kąpieli, sauny, baseny i solarium (nawet do 4 tygodni po zabiegu). 

Jakie są przeciwwskazania do zabiegu skleroterapii? 

Bezwzględnymi przeciwwskazaniami do wykonania skleroterapii są: 

• ciąża; 
• uczulenie na wprowadzany do żył środek leczniczy;   
• infekcje i rany w miejscu obszaru zabiegowego; 
• zaburzenia krzepliwości krwi; 
• zakrzepica żył głębokich. 

Skutki uboczne skleroterapii  

Po zabiegu na skórze mogą pojawić się przebarwienia (także trwałe), szczególnie na dużych obszarach zabiegowych. Pacjentka może być również narażona na skrzepliny, które samoistnie ustępują po około roku, a także siniaki. Jednym z gorszych powikłań chemicznego leczenia żylaków jest miejscowa martwica skóry, do której dochodzi w wyniku podania preparatu poza naczyniem. Jest wyleczalna, ale pozostawia bliznę. 

Najgroźniejsze powikłania w wyniku skleroterapii, czyli zakrzepica żył głębokich, zator płucny i wstrząs alergiczny występują rzadko. Prawidłowo wykonany zabieg uważany jest za bezpieczny. 

Ile kosztuje skleroterapia ? 

Skleroterapia nie jest zabiegiem refundowanym przez NFZ. Cena pojedynczego zabiegu waha się od 300 do 1200 zł. 

Bibliografia: 

1. Milik K., Gembal P., Kęsik J., Zubilewicz T., Leczenie operacyjne chorób żylnych i urazów żył kończyn dolnych na przestrzeni dziejów, Chirurgia Polska 2006, 8(4): 269-273. 
2. Mlosek R. K., Malinowska S., Powikłania po zabiegach zamykania poszerzonych naczyń krwionośnych 2016, Kosmetologia Estetyczna 2016, 4: 421-424. 
3. Rybak Z., Rybak W. Ambulatoryjne techniki małoinwazyjne wspomagane farmakoterapią w leczeniu zaburzeń odpływu krwi żylnej z kończyn dolnych, Famili Medicine & Primary Care Review, 2008, 10(3): 1239-1243. 
4. Strzelecka-Węklar D., Żmudzińska M., Czarnecka-Operacz M., Skleroterapia. Część I – wskazania, przeciwwskazania i technika zabiegu, Postępy Dermatologii i Alergologii XXVI 2009, 6: 539-541.