Suche dłonie – przyczyny i sposoby pielęgnacji. O jakich chorobach mogą świadczyć?

Suche dłonie mogą być powodem dyskomfortu, a często także kompleksów. Szorstka, zaczerwieniona, swędząca, a niekiedy nawet pękająca skóra na dłoniach utrudnia wykonywanie codziennych czynności i nie wygląda estetycznie. Przyczyn można doszukiwać się w czynnikach zewnętrznych czy niewłaściwej pielęgnacji. Powodem suchej skóry mogą być jednak również dermatozy, a nawet choroby ogólnoustrojowe. Jak zregenerować zniszczone dłonie?

Suche dłonie – ogólne informacje 

Skóra na dłoniach jest bardzo delikatna – łatwo więc o uszkodzenie jej warstwy hydrolipidowej. Dlaczego tak się dzieje? Przede wszystkim za sprawą niewielkiej ilości gruczołów łojowych, które wydzielając sebum, natłuszczają i nawilżają skórę. Z drugiej strony znaczna ilość gruczołów potowych powoduje, że dłonie mocno się pocą, tracąc tym samym wodę.  

Nic zatem dziwnego, że suche dłonie są problemem wielu osób. Często towarzyszy im szorstkość, zaczerwienienie, a nawet pęknięcia – zwłaszcza między palcami i na ich opuszkach. Niekiedy pojawia się także wysypka na dłoniach i uciążliwy świąd. Co – poza budową skóry dłoni – jest tego przyczyną?

Zewnętrzne przyczyny suchych dłoni 

Sucha skóra na dłoniach to na ogół efekt czynników zewnętrznych. Częsty kontakt z detergentami, płynami dezynfekującymi lub niewłaściwie dobranymi środkami myjącymi skutkuje nadmiernym wysuszeniem. Nie bez znaczenia są także warunki atmosferyczne. Każda z nas choć raz borykała się z jesiennym lub zimowym podrażnieniem skóry – wiatr i niskie temperatury nie wpływają na nią bowiem pozytywnie. Warto jednak pamiętać, że suche dłonie mogą być także efektem nadmiernej ekspozycji na słońce. Jeśli dodatkowo zapomnisz o odpowiednim nawodnieniu organizmu, wysuszenie i podrażnienie jest niemal pewne. 

Do czynników zewnętrznych, które powodują nadmierne wysuszenie, a nawet zaczerwienienie i swędzenie skóry zalicza się także wykonywany zawód. Mokre środowisko pracy np. fryzjerów, jak i wielogodzinne noszenie rękawiczek ochronnych np. przez pielęgniarki czy kosmetyczki to najczęstsze zawodowe przyczyny dolegliwości skóry rąk. 

Warto wspomnieć także o niewłaściwej pielęgnacji – zaniedbywanie codziennego nawilżania i regularnego złuszczania naskórka dłoni to jeden z najczęstszych błędów. Pamiętaj także, że twoje dłonie nie lubią zbyt długich i gorących kąpieli.

Dermatozy i choroby ogólnoustrojowe a suche dłonie

Egzema, czyli inaczej atopowe zapalenie skóry (AZS), to jedna z najczęściej diagnozowanych dermatoz, którą cechuje nadmiernie sucha i swędząca skóra. Bez względu na rodzaj egzemy – egzogenną (kontaktową) lub endogenną – pierwszymi jej objawami są grudki, rumień lub pęcherzyki, które u osób dorosłych pojawiają się w okolicach łokci, kolan, karku, szyi, na stopach oraz dłoniach. Egzemie na dłoniach towarzyszy nie tylko suchość, ale i złuszczanie naskórka, stany zapalne, a także świąd. 

Zmiany skórne pojawiają się także w przebiegu cukrzycy. Pierwszym jej objawem jest często tzw. rumieniec cukrzycowy, czyli zaczerwienienie skóry w postaci drobnych, zlewających się teleangiektazji nazywanych też pajączkami naczyniowymi. Pojawiają się one na ogół na twarzy – głównie na czole i polikach, ale także na dłoniach i stopach. Charakterystyczna dla osób cierpiących na cukrzycę jest także sucha i mało elastyczna skóra, w tym w obrębie dłoni. 

Nie bez znaczenia dla kondycji skóry są także choroby tarczycy. Głównym problemem osób ze zdiagnozowaną chorobą Hashimoto, czyli przewlekłym autoimmunologicznym zapaleniem tarczycy, które dotyka głównie kobiet, jest nadmierne wysuszenie skóry. Staje się ona ponadto szorstka i blada, co szczególnie widać w miejscach najbardziej narażonych na przesuszenie i rogowacenie – dłoniach, kolanach i łokciach.  

Przyczyną suchych dłoni mogą być także takie choroby jak łuszczyca czy grzybica dłoni, a nawet świerzb. Jeśli więc zaobserwujesz na dłoniach wysypkę, której towarzyszy uporczywy świąd, koniecznie zgłoś się do dermatologa.  

Warto także pamiętać, że suche dłonie mogą być objawem niedoborów żywieniowych, w tym witaminy A, E i C lub nienasyconych kwasów tłuszczowych.

Jak zregenerować zniszczone dłonie?

Jak zregenerować zniszczone dłonie? Przede wszystkim musisz poznać przyczynę ich nadmiernego wysuszenia. Jeśli bowiem jest nią choroba ogólnoustrojowa lub dermatoza, konieczne jest wdrożenie odpowiedniego leczenia. Jeżeli źródłem twojego problemu są zaś czynniki zewnętrzne, pamiętaj o stosowaniu rękawiczek ochronnych podczas sprzątania czy prania. Zimą i latem nie zapominaj zaś o ciepłych rękawiczkach, które ochronią twoje dłonie, a latem koniecznie nakładaj krem z filtrem także na tę część ciała. 

Niezwykle ważna jest również odpowiednia pielęgnacja delikatnej skóry dłoni. Stosuj kremy do rąk, które w swoim składzie mają oleje, glicerynę, wazelinę lub parafinę. Warto także sięgnąć po kremy z witaminą A, które doskonale regenerują wysuszony naskórek, lub witaminą E, która chroni skórę przed wolnymi rodnikami i intensywnie ją natłuszcza.

Doskonałym sposobem na poprawę kondycji skóry dłoni jest także zabieg parafinowy. Polega on na zanurzeniu dłoni w uprzednio podgrzanej, płynnej parafinie na około 10 do 15 minut. Zabieg ten możesz wykonać w gabinecie kosmetycznym lub w domu. Do rytuałów pielęgnacyjnych warto dołączyć także kąpiel dłoni w siemieniu lnianym lub w wodzie z dodatkiem oliwy z oliwek. Nie zapominaj o złuszczaniu naskórka np. peelingiem na bazie fusów z kawy i cukru lub gotowymi produktami dostępnymi w drogeriach. Pamiętaj jednak, że najważniejsza w pielęgnacji suchej skóry dłoni jest systematyczność i regularność.

Źródła: 

1. P. Hawrylak, Pielęgnacja skóry u osób chorujących na Hashimoto, „Kosmetologia Estetyczna” 2019/5.
2. A. Reich, Problemy skórne u chorych z cukrzycą, Klinika Dermatologii w Rzeszowie. 
3. S. Wakelin, Jak sobie radzić z egzemą?, Wydawnictwo PZWL 2009.