Zmiany na paznokciach. O jakich chorobach świadczą?

Zmiany na paznokciach takie jak inny kolor, wypukłość, czarne, białe lub żółte smugi mogą wiele powiedzieć o twoim stanie zdrowia. Przyglądaj się swoim paznokciom. Ale nie doszukuj się jedynie zadartej skórki czy mikroskopijnego odprysku lakieru. Na podstawie wyglądu dłoni i paznokci możesz zapobiec wielu chorobom!

Wygląd paznokci a choroby

Kiedy zastanawiamy się nad stanem naszego zdrowia, najczęściej wykonujemy podstawowe badania. Analizie poddajemy krew i mocz, czasem dodatkowo robimy USG, rzadziej RTG. Odchylenia w wynikach mają skierować nas do odpowiednich specjalistów. Zwolennicy samodiagnozy i samoleczenia będą się przyglądać swoim objawom i wprowadzać zmiany w diecie lub sposobie życia. Jednak warto pamiętać, że organizm daje nam znać o nieprawidłowościach z dużo większym wyprzedzeniem. Często możemy mu pomóc, zanim pojawią się wyraźne symptomy, których leczenie może być niełatwe i nie zawsze skuteczne.

Myśląc o zdrowiu, obserwujmy nasze paznokcie. Są jak papierek lakmusowy! Zmiany w rozwoju, kształcie, fakturze i kolorze paznokci mogą wskazywać na nieprawidłowości w funkcjonowaniu naszego ciała. Zaburzenia w wyglądzie paznokci lub odczuwany ból mogą być cennymi wskazówkami i informacjami o możliwych początkach chorób. Oto, co powinno wzmóc twoją czujność:

Clubbing, czyli wypukłe paznokcie

Nie, clubbing w tym przypadku to nie parkiet i dziki szał do rana. To stan, kiedy paznokcie przybierają wygląd i kształt tarczy zegarka albo łyżeczki położonej do góry dnem. Są zaokrąglone i wypukłe. Możesz spotkać się również z nazwą palce pałeczkowate lub Hipokratesa. Bezpośrednią przyczyną takiego wyglądu paznokci jest niedotlenienie części ciała. Kiedy więc zaobserwujesz, że Twoje paznokcie zaczynają przybierać taki kształt, sprawdź przede wszystkim swoje płuca, oskrzela oraz wątrobę.

Niebieski i fioletowy kolor paznokci

Niebieskawe lub fioletowe zabarwienie paznokci występuje przy niedokrwistości lub słabym krążeniu krwi. Sine paznokcie czasem towarzyszą również niższej temperaturze ciała. Nawet zdrowe osoby na pewno nieraz miały sine paznokcie – zimą, kiedy rękawiczki okazały się nie tak dobre, jak obiecywał sprzedawca w sklepie… Kiedy jednak zaobserwujesz u siebie takie objawy niekoniecznie związane z typowym zmarznięciem sezonowym, skonsultuj się z lekarzem, sprawdź swoje ciśnienie krwi, zbadaj krążenie. Zapytaj również o zatrucie toksycznymi substancjami.

Szare przebarwienia na paznokciach

Szary kolor zmian na paznokciach może być efektem zatrucia (np. srebrem) lub spożywania niektórych leków. Często też objaw ten występuje przy chorobach związanych z zaburzeniami:

• krążenia obwodowego (np. choroba Raynauda),
• metabolizmu miedzi (choroba Wilsona).

Ciemna plama pod paznokciem

Ciemna plama pod paznokciem najczęściej powstaje na skutek urazów i powstałego w efekcie krwiaka. Przebarwienia mogą także powstać w efekcie stosowanie niektórych leków. Jeśli jednak plama ma czarny kolor i nie przemieszcza się w górę wraz z paznokciem, należy udać się do lekarza dermatologa. Może być to zmiana czerniaka złośliwego.

Zaczerwienienie pod paznokciem

Jeśli przy paznokciu widać zaczerwienie lub ropny wysięk, do tego dochodzi ból, prawdopodobnie świadczy to o zanokcicy. Jest to choroba wału paznokciowego, która spowodowana jest wniknięciem do organizmu bakterii. Najczęściej są to gronkowce i paciorkowce.

Długi nawrót kapilarny

To orientacyjne badanie oceniające przepływ krwi przez tkankę. Umieść dłoń na wysokości serca i naciśnij paznokieć przez 5 sekund z siłą wystarczającą do zblednięcia skóry. Po zwolnieniu ucisku zmierz czas, jaki upłynie do momentu powrotu skóry pod paznokciem do normalnego koloru. Prawidłowy nawrót kapilarny powinien wynosić mniej niż 2 sekundy. Dłuższy czas świadczy o zaburzeniach krążenia obwodowego. To podstawowy test, jaki wykonują ratownicy medyczni. W warunkach domowych nie panikuj, jeśli test przeprowadzasz w niskiej temperaturze otoczenia, w słabo oświetlonym pomieszczeniu lub badasz osobę starszą.

Łamliwe i kruche paznokcie

Paznokcie są cienkie, kruche i szybko się łamią lub rozwarstwiają? To częsty objaw braku niektórych minerałów i mikroelementów w organizmie – głównie magnezu i krzemu. Dobrze byłoby wzbogacić swoją dietę w produkty zawierające te składniki albo uzupełnić ich niedobór suplementami. Nie wszyscy wiedzą, że łamliwe i kruche paznokcie mogą być jednak także efektem zbyt częstego moczenia i suszenia rąk.

Onycholiza

Niekiedy dochodzi do odwarstwienia płytki paznokcia od łożyska. Wówczas pod paznokciem zaczyna się gromadzić powietrze. Cały proces najczęściej postępuje od boku paznokcia i towarzyszy mu białe zabarwienie. Jeśli dodatkowo dojdzie do zakażenia, paznokieć przybierze barwę szarą, żółtą, brązową lub czarną, która wygląda jak brud pod paznokciem. Może też wydawać się, że paznokieć odpada. Spowodowane jest to poluzowaniem się paznokcia w miejscu schorzenia i nie przylegania w tym miejscu do skóry. Najczęściej myślimy, że przyczyną odwarstwienia był uraz lub zakażenie grzybiczne. Rzadko wspomina się, że takie zmiany w obrębie paznokci towarzyszą problemom z tarczycą, cukrzycy lub są wynikiem niedoboru żelaza. Jeśli więc kolejny raz bezskutecznie stosujesz preparat na grzyba, sprawdź, czy problem nie jest poważniejszy.

Koilonychia, czyli wklęsłe paznokcie

To w pewnym sensie przeciwieństwo clubbingu. Paznokcie tracą swoją naturalną wypukłość i stają się płaskie, nawet wklęsłe z brzegami uniesionymi do góry. Piłowanie brzegów i wypełnianie wklęsłości akrylem nic nie pomoże, gdyż problem nie jest jedynie kosmetyczny. To niedokrwistość spowodowana niedoborem żelaza.

Paski, prążki, rowki, bruzdy na paznokciach

Co oznacza inny kształt paznokci? Podłużne rowki to objaw niedoboru witamin lub stanu zapalnego w organizmie. Jednak u osób starszych taki wygląd paznokci jest całkowicie normalny. Poprzeczne rowki oznaczają infekcję lub są skutkiem przebytej choroby zakaźnej. Ale co ciekawe, mogą występować również u osób, które wykonują zbyt agresywny manicure. Płytkie podłużne bruzdy są zjawiskiem fizjologicznym. Ale głębokie towarzyszą chorobom układu pokarmowego lub zaburzeniom krążenia. Jeśli jesteś fanem filmów kryminalnych, to poziome paski na paznokciach uznasz za zatruciem arsenem lub talem. Rzeczywistość będzie jednak bardziej przyziemna – to niewydolność serca, nerek lub niedokrwistość.

„Drzazgi”, czyli czarne kreski na paznokciach

Linijne wybroczyny pod paznokciami przypominające wbitą drzazgę pod paznokciem powinny nas naprawdę zaniepokoić. To objawy zapalenia wsierdzia, czyli stanu zapalnego obejmującego błonę wyściełającą jamy serca. Późno rozpoznane może doprowadzić do bardzo poważnych powikłań. Kiedy zauważysz takie zmiany, nie czekaj na pojawienie się kolejnych symptomów. Pędź do lekarza!

Pół białe na pół brązowe paznokcie

Paznokcie do połowy białe lub o normalnym zabarwieniu, a w dalszej części brązowe towarzyszą przewlekłym chorobom nerek.

Białe lub żółte smugi na paznokciach

Zakażenia grzybiczne są dość częstą chorobą paznokci. Objawiają się zmianą kształtu paznokcia i białymi lub żółtymi smugami po bokach. Zmianom kolorystycznym często towarzyszy ból. Pamiętaj jednak, że grzybica jest chorobą szybko rozprzestrzeniającą się i trudną do wyleczenia. Nie lekceważ więc pierwszych objawów, jakie otrzymujesz od swoich paznokci.