SLS i SLES – co to jest, właściwości, szampony bez SLS

W ostatnich latach coraz większą wagę przywiązuje się do składu kosmetyków i świadomej pielęgnacji, zarówno twarzy, jak i ciała i włosów. W związku z tym wiele osób stara sie wykluczać szkodliwe i drażniące substancje z codziennego użytku. Jednym ze składników cieszących się złą sławą jest SLS. Czym jest i dlaczego jest uważany za niebezpieczny? Gdzie można kupić szampony bez SLS?

SLS – co to znaczy?

SLS (Sodium Lauryl Sulfate), czyli laurylosiarczan sodu to silny, syntetyczny detergent anionowy powszechnie stosowany w produktach chemii przemysłowej i kosmetykach, takich jak żele do mycia ciała i twarzy, pasty do zębów, płyny do kąpieli czy szampony. W większości szamponów często znajduje się składnik o podobnym skrócie, czyli SLES (Sodium Laureth Sulfate) – sól sodowa siarczanu oksyetylenowanego alkoholu laurylowego. SLS i SLES mają podobne właściwości – odpowiadają za wytwarzanie piany i skutecznie usuwają zanieczyszczenia, zarówno tłuszczowe (liofilowe), jak i wodne (hydrofilowe). Aby rozpoznać SLS w składzie kosmetyków, trzeba znać nazwy chemiczne pod którymi zapisywana jest ta substancja. Poza „lauryl sodium sulfate” można spotkać się z określeniami takimi jak: „monododecyl ester”, „sodium dodecyl sulfate”, lauryl sulfate sodium salt” czy „sodium salt”. Pod powyższymi pojęciami również kryje się SLS.

Szkodliwe właściwości SLS

O SLS zazwyczaj mówi się w kontekście bezpieczeństwa i zdrowia. Czy SLS faktycznie jest szkodliwy? Niestety, lista skutków ubocznych wywołanych przez używanie szamponów z SLS jest długa. Przede wszystkim SLS bardzo wysusza skórę i uszkadza jej naturalny płaszcz hydrolipidowy. W konsekwencji praca gruczołów łojów zostaje zaburzona – pracują intensywniej, wydzielając większe ilości sebum. Skutki stosowania szamponów z SLS przypominają błędne koło – choć szampony z SLS rzeczywiście doskonale usuwają zanieczyszczenia i łój, przy dłuższym stosowaniu powodują, że skóra mocniej i częściej się przetłuszcza, a wtedy pokusa sięgania po tak skuteczny szampon, jak szampon z SLS, jest jeszcze większa. W ten sposób kosmetyki z SLS, zarówno szampony, jak i preparaty przeciwtrądzikowe, mogą zaostrzać zmiany skórne, kiedy skóra „broni się”, wydzielając większe ilości łoju.

SLS działa też bardzo niekorzystnie na skórę wrażliwą – może wywołać wyprysk, a nawet guzki zapalne czy cysty ropne. Szczególnie niebezpieczny jest kontakt szamponu z SLS z okolicą narządów płciowych (szczególnie wrażliwa skóra) czy ze skórą dzieci i niemowląt. Zwłaszcza w przypadku dzieci należy uważać, by szampon z SLS nie dostał się do oczu, ponieważ może nawet uszkodzić wzrok, a u dorosłych, przy dłuższym stosowaniu, SLS może przyspieszyć rozwój zaćmy.

Szampony bez SLS

Znalezienie szamponu bez SLS jest zadaniem trudnym, ale nie niemożliwym. Obecnie coraz więcej marek na rynku kosmetycznym stawia na ekologię. Produkty naturalne nie naruszają płaszcza wodno-lipidowego skóry, a dodatkowo wzmacniają włosy, dostarczając im naturalnych związków tłuszczowych. Mycie głowy szamponem bez SLS może na początku wydawać się trudne i nieefektywne, ponieważ naturalny kosmetyk nie będzie się pienił tak spektakularnie jak szampon z SLS. Jednak regularne stosowanie szamponu bez SLS już po dwóch miesiącach widocznie zmniejsza poziom wydzielanego sebum (zależność została potwierdzona w badaniach naukowych). Szampony bez SLS opierają się na naturalnych tłuszczach roślinnych, takich jak oliwa z oliwek, olejek lawendowy czy olej z pestek winogron. Szampony bez SLS dostępne są w popularnych drogeriach.

Parabeny, silikon i inne szkodliwe składniki szamponów

SLS i SLES to nie jedyne szkodliwe składniki, które znajdziesz w składzie większości szamponów. Inną substancją, której należy unikać, kupując kosmetyki, są parabeny, czyli konserwanty dodawane do kosmetyków. Część naukowców uważa, że parabeny mają działanie kancerogenne, alergizujące i negatywnie oddziałują na układ hormonalny.

Podobnie kontrowersyjnym składnikiem w szamponie jest silikon, który co prawda nadaje włosom połysku, ale stosowany regularnie obciąża je i może wzmagać ich przetłuszczanie. Na szczęście dla konsumentek, szampony bez SLS to jednocześnie szampony bez parabenów czy silikonu.

Źródła:

1. Rodzeń J., Fitrzyk K., Ciszek A., Wpływ powszechnie stosowanych szamponów z SLS i szamponów ekologicznych na przetłuszczanie się skóry głowy i włosów, Kosmetologia estetyczna, vol.5, 1/2016.
2. Świerkot J., Duda-Grychtoł K., Klasik-Ciszewska S., Parabens as dangerous preservatives, Medycyna Rodzinna, 2017.