Elastyna jako składnik kosmetyków – jak stosować, efekty

Elastyna to jedno z białek o kluczowym znaczeniu dla struktury skóry. Zapewnia jej elastyczność i sprężystość. Dzięki niej skóra wygląda młodo i zdrowo. Jakie właściwości ma elastyna? W jakich kosmetykach ją znajdziesz? Jak stosować kolagen z elastyną?

Co to jest elastyna?

Elastyna to jedno z białek, które buduje skórę właściwą. Wytwarzana jest przez fibroblasty, czyli komórki budujące skórę. Wyróżnia ją bardzo duża rozciągliwość, jej włókna porównywane są do sprężyny. Może rozciągnąć się aż do 200%, nie uszkadzając swojej struktury. Obecność elastyny w skórze nadaje jej jędrność, sprężystość, gładkość (brak zmarszczek) i zdrowy wygląd.

Co to jest kolagen?

Mówiąc o elastynie, należy wspomnieć o kolagenie. Kolagen to obok elastyny grupa białek wchodzących w skład skóry właściwej (prawie połowa całego kolagenu występującego w organizmie znajduje się w skórze), a także tkanki łącznej. Do tej pory odkryto 29 typów tego białka, które różnią się strukturą i funkcją w organizmie. Ta właściwość różni kolagen od elastyny, która występuje tylko w jednym typie genetycznym. Podobnie jak elastyna – kolagen produkowany jest przez fibroblasty. Kolagen stanowi jedną czwartą wszystkich białek występujących w ludzkim organizmie.

Podstawową funkcją kolagenu jest wytrzymałość na rozciąganie i urazy mechaniczne. Jego wytrzymałość jest aż 20-krotnie większa niż wytrzymałość elastyny. Kolagen wykorzystywany jest w zabiegach medycyny estetycznej jako wypełniacz ust i zmarszczek, a także jako składnik rewitalizujący skórę w mezoterapii.

Kolagen występuje nie tylko w skórze, ale też w kościach, ścięgnach i zębach. Aby poprawić stan stawów (np. zmniejszyć dolegliwości bólowe, zwiększyć ich sprawność), można zażywać kolagen jako suplement diety w postaci tabletek czy proszku rozpuszczanego w wodzie do picia.

Właściwości elastyny

Elastyna dzięki swojej strukturze wpływa na właściwości biologiczne i fizyczne skóry. Wraz z kolagenem zabezpiecza skórę przed szkodliwym działaniem czynników mechanicznych. Włókna kolagenowe i włókna elastylowe tworzą siatkę, która „dba” o sprężystość tkanek, pozwala skórze zachować jej formę (w nauce nazywa się to integralnością strukturalną). Dzięki elastynie i kolagenowi skóra jest jędrna, napięta i odporna na uszkodzenia mechaniczne. Elastyna odpowiada też za odporność skóry na rozciąganie. Działanie elastyny objawia się w prostym „eksperymencie” – kiedy uszczypniesz się lub lekko odciągniesz skórę, skóra „wróci” na swoje miejsce.

Skutki niedoboru elastyny

Wraz z wiekiem elastyna i kolagen ulegają biodegradacji, co przekłada się bezpośrednio na zaburzenia funkcjonowania skóry, a pośrednio – na pojawienie się oznak starzenia. Jest to proces, który rozpoczyna się dosyć wcześnie – już od 25. roku życia spada ilość elastyny w skórze, a z każdym rokiem liczba włókien kolagenowych zmniejsza się o ok. 1.5%. Zmniejszenie ilości elastyny w skórze uwidacznia się w postaci wiotkości skóry, opadania skóry (np. opadające policzki, tzw. „chomiki”) i pogłębiania się zmarszczek.

Jak stosować kolagen z elastyną?

Właściwości elastyny i kolagenu sprawiają, że obie substancje są powszechnie stosowanym składnikiem kosmetyków przeciwstarzeniowych. Kolagen z elastyną można stosować przy wyraźnych oznakach starzenia skóry. Tego rodzaju preparaty zalecane są osobom w wieku dojrzałym. Kolagen z elastyną można aplikować bezpośrednio na skórę (po uprzednim rozcieńczeniu wodą w proporcjach 1:4) lub dodać do kremu (w podobnym stężeniu).

Jakie efekty przynosi stosowanie elastyny?

Elastyna (stosowana sama lub w połączeniu z kolagenem) przynosi następujące efekty:

• wyraźnie nawilża skórę;
• zwiększa elastyczność i jędrność skóry;
• wygładza drobne zmarszczki;
• sprawia, że skóra jest miękka i miła w dotyku;
• likwiduje worki pod oczami;
• spłyca i wygładza niewielkie blizny;
• tworzy na skórze warstwę okluzyjną chroniącą przed działaniem promieni UV.

Gdzie kupić elastynę?

Elastyna jest składnikiem wielu rodzajów kosmetyków: kremów (głównie przeznaczonych do cery dojrzałej lub skóry suchej), balsamów i toników. Elastyna znajduje się też w kosmetykach do włosów (wcierkach, mgiełkach, odżywkach) i paznokci (odżywkach i lakierach). Ponieważ elastyna niweluje drażniące działanie niektórych substancji, dodawana jest do żelów pod prysznic, płynów do kąpieli, mydeł i kosmetyków kolorowych.

Elastynę najczęściej znajdziesz w kosmetykach pod nazwą Hydrolyzed Elastin, a kolagen jako Collagen. Kosmetyki z elastyną, tak jak preparat kolagen z elastyną, znajdziesz w wielu drogeriach (także internetowych) i sklepach ekologicznych. Cena preparatu kolagen z elastyną to ok. 10 zł za 30 ml.

Przeciwwskazania do stosowania elastyny

Przeciwwskazaniem do stosowania preparatów na bazie elastyny są:

• choroby nerek;
• kolagenozy, czyli autoimmunologiczne choroby tkanki łącznej (np. reumatoidalne zapalenie stawów, toczeń);
• uczulenie na konkretny typ białka (do produkcji kosmetyków z kolagenem i elastyną wykorzystuje się m.in. białko zwierzęce – białko rybie).

Źródło:

Morąg, M. & Burza, A., Budowa, właściwości i funkcje kolagenu oraz elastyny w skórze (Structure, Properties and Functions of Elastin and Collagen in the Skin), „Journal of Health Study and Medicine”, 2/2017.