Pantenol – właściwości i zastosowanie na twarz oraz włosy

Pantenol kojarzony jest przede wszystkim ze środkiem łagodzącym skutki poparzenia, w tym słonecznego. Sięgając po pantenol po opalaniu warto jednak wiedzieć, że nie jest to jedyne jego zastosowanie. D panthenol używany może być także na włosy, do pielęgnacji skóry twarzy, znajdziesz go nawet w kroplach do oczu. Co to jest pantenol i czym różni się od d panthenolu? Jakie są jego właściwości i zastosowanie?

Pantenol i d panthenol

Pantenol (panthenol) to prowitamina, czyli alkoholowa forma witaminy B5, tj. kwasu pantotenowego. Po przedostaniu się do skóry właściwej jest przekształcany w witaminę B5, stąd pod względem biologicznym działanie pantenolu jest takie samo jak kwasu pantotenowego. Jego niedobór przejawia się nadmiernym łuszczeniem i rogowaceniem naskórka, przebarwieniami skóry, pogorszeniem kondycji włosów, a nawet ich wypadaniem.

Czym jest zaś d panthenol? Kluczowe jest tu oznaczenie –  litera „d” określa w chemii skręt wiązek światła w prawą stronę. Niektóre związki chemiczne charakteryzują się bowiem tym, że są optycznie czynne, czyli skręcają płaszczyznę polaryzacji światła. Odmiana prawoskrętna pantenolu, zapisywana kapitalikiem „d”, która ma większą aktywność biologiczną, jest wykorzystywana częściej.

Pantenol lub panthenol to także nazwa bardzo popularnego środka łagodzącego skutki oparzeń. Występuje on w postaci pianki, którą nakłada się bezpośrednio na poparzone miejsce, nawet kilka razy dziennie. Pantenol na oparzenia rekomendowany jest jako pierwszy środek, zanim jeszcze otrzymasz pomoc lekarską. Co ważne, może być on stosowany także w przypadku silnych poparzeń, choć nie zaleca się jego nakładania na krwawiące zmiany skórne.  Zgodnie z ulotką patenolu, poza d panthenolem zawiera on w sobie też glicerynę, witaminy, sok z aloesu lub ekstrakt z nagietka – dokładny skład zależy od producenta wybranego produktu.

Właściwości panthenolu

Pantenol posiada liczne właściwości.

• Pantenol ma silne właściwości nawilżające. Aktywność d panthenolu porównuje się do naturalnych czynników nawilżających skóry, czyli mieszaniny związków obecnych w płaszczu hydrolipidowym naskórka.
• Zmniejsza tzw. TEWL, czyli transempidermalną utratę wody.
• Jako humektant wiąże i zatrzymuje wodę w naskórku, przez co zapobiega suchości skóry, jej nadmiernemu łuszczeniu, a także nieprzyjemnemu uczuciu swędzenia i ściągania.
• Zwiększając nawilżenie skóry, pantenol powoduje, że staje się ona jędrniejsza, a drobne zmarszczki zostają wygładzone.
• Działanie pantenolu zauważysz także stosując go na włosy i paznokcie. Wnikając w ich głąb nawilża i wzmacnia włókna włosów oraz paznokci. Włosom nadaje także miękkości i połysku, a dodatkowo zapobiega rozdwajaniu końcówek. Dzięki odpowiedniemu nawilżeniu łatwiej je także rozczeszesz.
• D panthenol niweluje suchość i podrażnienie oczu.
• Może być on stosowany także do pielęgnacji skóry problemowej. Sięgnij po niego jeśli borykasz się z AZS, rybią łuską, łuszczycą lub kontaktowym zapaleniem skóry. Niweluje ponadto niedoskonałości, które towarzyszą trądzikowi.
• Zastosowanie panthenolu w miejscu ubytku lub uszkodzeń powoduje namnażanie fibroblastów i tworzenie się nowego naskórka. Warto stosować go zatem także w celu przyspieszenia gojenia ran.
• Posiada właściwości przeciwzapalne i przeciwświądowe.

Warto zaznaczyć przy tym, że mimo iż zdolność przekształcania w kwas pantotenowy ma wyłącznie d panthenol, to jednak forma „l” jest równie skuteczna w nawilżaniu skóry i włosów.

Zastosowanie panthenolu

Z uwagi na właściwości powszechne jest wykorzystanie pantenolu w kosmetyce. Znajdziesz go w szamponach, odżywkach do włosów i paznokci. Pantenol w kremie do rąk wygładzi i nawilży przesuszoną skórę. Jest on także składnikiem płynów do soczewek kontaktowych, w których wspiera regenerację rogówki. Jako składnik kropli do oczu nawilża i łagodzi podrażnienia. Często stosowany jest w połączeniu z kwasem hialuronowym w kroplach do nosa, działając osłonowo i pielęgnując śluzówkę podczas alergii oraz kataru.

D panthenol w kosmetykach leczniczych, głównie kremach na stany zapalne skóry i opryszczkę, przyspiesza leczenie i regenerację. Warto sięgnąć po takie preparaty po mało inwazyjnych zabiegach dermatologicznych.

Pantenol łagodzi także zaczerwienie nawet na bardzo delikatnej skórze dziecka. Polecany jest w szczególności w wypadku podrażnień i odparzeń pieluszkowych. Stosując pantenol dla dzieci przyniesiesz natychmiastowe ukojenie i ulgę.

Balsamy z pantenolem mogą być również z powodzeniem stosowane przez kobiety w ciąży. Pantenol w ciąży jest bowiem całkowicie bezpieczny. Polecany jest szczególnie do nawilżania skóry w celu zapobiegania powstawaniu rozstępów.

Jak stosować panthenol na włosy?

D panthenol ma wręcz zbawienny wpływ na włosy. Przede wszystkim jest to związek niezbędny do ich prawidłowego wzrostu, zapobiega także przedwczesnemu siwieniu. Pomoże uporać ci się z rozdwojonymi końcówkami, trudnymi do rozczesania i pozbawionymi blasku włosami. Jak go stosować? Możesz dodać go do szamponu, odżywki, maski lub płukanki do włosów w stężeniu nie większym niż pięć proc. Idealnie sprawdzi się w też połączeniu z hydrolatem jako wzmacniająca mgiełka.

Jak stosować panthenol na twarz?

W drogeriach i aptekach znajdziesz wiele produktów do pielęgnacji twarzy, które w swoim składzie posiadają d pathenol. Ponieważ jednak łatwo rozpuszcza się on w wodzie z możesz samodzielnie dodać go ulubionych kremów czy toników, a nawet do płynów do demakijażu. Szczególnie polecany jest, jeśli po ich użyciu twoja twarz jest zaczerwieniona, a tym masz poczucie jej ściągnięcia, czy pieczenia powiek.  Doskonale łączy się on z kwasem hialuronowym i hydrolatami.

Pantenol – cena

D panthenol w postaci płynnej witaminy kupisz w dobrze zaopatrzonych aptekach, sklepach z naturalnymi produktami i składnikami do samodzielnego wykonania kosmetyków. D pantenol w aptekach kosztuje niewiele, bo około 20 zł za 50 ml produktu.

Najbardziej popularny pantenol w postaci łagodzącej pianki na poparzenia znajdziesz zaś w aptekach i drogeriach. Cena pantenolu wynosi kilka złotych za opakowanie.

Źródła:

1. A. Gromotowicz-Popławska, Substancje czynne zawarte w kosmetykach, Białystok.
2. M. Mrukot, D-pantenol w kosmetyce i preparatach leczniczych, Pollena. Tłuszcze. Środki piorące. Kosmetyki, 1992.
3. Panthenol Spray – charakterystyka produktu leczniczego.