Proteza szkieletowa – cena, rodzaje, refundacja NFZ

Proteza szkieletowa jest jednym ze sposobów na uzupełnienie braków zębowych. Jest bardziej komfortowa niż protezy akrylowe, a jednocześnie mniej wygodna niż korony czy mostki. Ile kosztują protezy szkieletowe i jak o nie dbać?

Jak wygląda proteza szkieletowa?

Protezy szkieletowe można zaliczyć do protez ruchomych. Są protetycznym uzupełnieniem stosowanym przy częściowych ubytkach zębowych. Utrata jednego zęba może skutkować negatywnym wpływem na cały układ zębowy w jamie ustnej, a proteza szkieletowa jest jednym ze sposobów na uzupełnienie takiego braku. Jej częścią są metalowe elementy pokryte akrylem, które następnie mocuje się do pozostałych zębów. Proteza szkieletowa jest indywidualnie dopasowana do budowy jamy ustnej pacjenta. 

Często pacjenci zastanawiają się, czy proteza szkieletowa jest wygodna. Ponieważ każda z nich jest dedykowana konkretnej osobie i dostosowywana do indywidualnych cech, dlatego sprawia wrażenie naturalnego układu w jamie ustnej. Choć jest to obce ciało, jednak dopasowane do danego pacjenta. Jak długo przyzwyczaja się do protezy zębowej? Kiedy jest dobrze dopasowana, jest mało odczuwalna, pozwala m.in. na swobodne żucie gumy, dlatego osoba nosząca ją szybko zapomina, że w jamie ustnej ma protezę.

Proteza szkieletowa górna oraz dolna

Proteza szkieletowa dolna oraz proteza szkieletowa górna posiadają identyczne funkcje, a różnią się tylko umiejscowieniem. Większe zróżnicowanie dotyczy ich przymocowania do jamy ustnej. 

Rodzaje protez szkieletowych

Protezy zębowe szkieletowe mogą zostać przymocowane za pomocą kilku metod.

Proteza szkieletowa mocowana na klamrach

Nazywana również klasyczną, jest uznawana za jedno z najbardziej nieestetycznych rozwiązań. W tym przypadku klamry przymocowane są do zdrowego zęba, tzw. filarowego. Taki sposób jest skuteczny oraz stabilny, jeśli odpowiednio ukształtuje się i umieści ramiona klamer. Można wyróżnić pięć typów tych elementów, które dobierane są w zależności od potrzeb pacjenta oraz stanu jego uzębienia.

Proteza szkieletowa na zatrzaskach

Jest typem protezy bezklamrowej, mocowana jest za pomocą specjalnych zatrzasków, które mogą przypominać te służące do zapinania odzieży. Specjalne kulki zostają umocowana na okoronkowanych zębach. Drugi element zapięcia jest przymocowany do protezy i idealnie pasuje do kulek. Po założeniu, zarówno proteza szkieletowa górna na zatrzaskach oraz proteza dolna, są niewidoczne oraz wygodne w użytkowaniu.

Proteza szkieletowa bezklamrowa

Jest rozwiązaniem wykorzystującym zamki i zasuwy. Elementy te zostają przymocowane równolegle do protezy oraz w koronach zębów. Zastosowane umiejscowienia łączeń – zewnątrzkoronowe, wewnątrzkoronowe oraz międzykoronowe – są bardziej estetyczne i łatwiejsze do ukrycia niż łączenia klamrowe.

W tym wypadku można użyć także teleskopowego umiejscowienia. Jednak, aby można było je wykorzystać, trzeba wcześniej okoronować zęby. Takie mocowanie wymaga również, aby zęby były względem siebie idealnie równe. W tym sposobie konieczne jest nałożenie korony wewnętrznej, zwykłej metalowej oraz korony zewnętrznej, również metalowej.

Proteza szkieletowa acetalowa

Jest odpowiedzą na nieestetyczne metalowe klamry. Klamry acetalowe nie zaburzają estetyki jamy ustnej. Wykonane są z odpornego na odkształcenia, termoplastycznego tworzywa sztucznego. Zaletą tego rozwiązania jest możliwość doboru koloru, tak aby pasował do reszty uzębienia. To mocowanie nie szpeci, dlatego proteza szkieletowa na przód wykonana z elementów acetalowych jest rozwiązaniem estetycznym.

Proteza nylonowa

Protezy nylonowe wykonane są z tworzyw termoplastycznych. Aby móc z nich skorzystać, należy posiadać przynajmniej jednego własnego zęba. Proteza nylonowa jest coraz chętniej wybierana przez pacjentów. Do zalet tego typu protez można zaliczyć:

• elastyczność,
• niewielki rozmiar,
• odporność na złamania i uszkodzenia,
• brak występowania alergii.

Ile kosztuje proteza nylonowa? Ceny są zróżnicowane, zależne od konkretnego gabinetu stomatologicznego czy np. regionu kraju, koszt takiej protezy może wynieść około 2000 zł.  

Proteza nylonowa czy acetalowa? O obu można powiedzieć, że są elastyczne, wytrzymałe, estetyczne, dopasowują się do podniebienia. Istotnym czynnikiem, który może wpływać na decyzję pacjenta o wyborze jednej z nich, może być cena.  

Jak dbać o higienę protezy szkieletowej?

Proteza szkieletowa jest wyrobem, którym można cieszyć się przez lata, o ile zadbamy o odpowiednią higienę jamy ustnej. Aby utrzymać należytą czystość oraz zachować protezy szkieletowe w odpowiednim stanie, trzeba pamiętać o kilku czynnościach:

• często myć zęby, 
• po posiłku oczyścić protezę z resztek pokarmu, 
• dbać o ogólną higienę jamy ustnej,
• proteza szkieletowa powinna być czyszczona przed pójściem spać, 
• używać pasty do zębów o niskim współczynniku ścieralności lub specjalnego produktu do mycia protez.

Proteza szkieletowa a refundacja NFZ

Jednym z częstych pytań pacjentów jest kwestia refundacji protez szkieletowych. Proteza szkieletowa nie jest refundowana przez Narodowy Fundusz Zdrowia i należy zapłacić za nią z własnych środków. 

Proteza szkieletowa – cena

To, ile zapłacimy za protezę szkieletową, zależy m.in. od rodzaju wykorzystywanego tworzywa czy położenia gabinetu. Rozpiętość cenowa wynosi nawet 1200-3000 zł. To właśnie cena protezy szkieletowej jest najczęstszym powodem, dla którego niektórzy się na nią nie decydują.

Źródła:

1. M. Kuchta, V. Balikov, L. Godlevsky, M. Gryszkiewicz, M. Szulim, Z. Sokołowski, Model i analiza dynamiczna protezy szkieletowej, Wyd. WAT, 4/2010.
2. A. Polak, Protezy szkieletowe [w.] Twój przegląd stomatologiczny 7-8/2015.