Sauna parowa – działanie, właściwości i wpływ na zdrowie

Sauna parowa, nazywana także łaźnią parową lub rzymską, to wywodzący się ze starożytnej kultury śródziemnomorskiej rodzaj zabiegu wykorzystywany w leczeniu, odnowie biologicznej i celach higienicznych. W ostatnich latach cieszy się coraz większą popularnością także w Polsce. Wszystko to za sprawą licznych właściwości oraz mniejszego niż w przypadku pozostałych rodzajów saun, obciążenia organizmu. Jak działa sauna parowa? Jak z niej korzystać? Jakie są wskazania, a kiedy lepiej jej unikać?

Sauna parowa – cechy charakterystyczne

Choć kąpiele cieplne znane są na całym świecie, kultura sauny najbardziej popularna jest w Finlandii. Co więcej, jest to zwyczaj, który oficjalnie został wpisany na listę dziedzictwa UNESCO. Wzmianki o pierwszych prymitywnych łaźniach w Polsce pochodzą zaś z X wieku. Królowie polscy – Bolesław Chrobry czy Władysław Jagiełło – korzystali głównie z kąpieli parowych, zarówno w celach higienicznych, jak i leczniczych. XIII i XIV wiek to bardzo dynamiczny rozwój łaźni publicznych na ziemiach polskich, jednak dwa stulecia później uznano, że sprzyjają one szerzeniu się chorób wenerycznych i stopniowo zwyczaj ten zaczął zanikać.

W ostatnich latach sauny zyskują coraz większą popularność w Polsce. Wielu nadal kojarzy je jednak z bardzo gorącym i suchym powietrzem, zapominając, że sauny wykonane mogą być z różnych materiałów, charakteryzują się odmiennymi właściwościami, różnią się także panującą wewnątrz temperaturą i wilgotnością. Stąd wyróżnić można sauny suche, parowe i na podczerwień.

Sauna parowa charakteryzuje się bardzo wysoką wilgotnością, sięgającą nawet 100 proc. i temperaturą na poziomie od 45 do 55 st. Celsjusza. Takie warunki powodują, że jest ona uznawana za najmniej obciążającą spośród wszystkich rodzajów saun. Jeśli dopiero rozpoczynasz korzystanie z kąpieli cieplnych – wybierz saunę parową.

Sauna parowa – działanie

Sauna parowa to pomieszczenie wyłożone ceramiką, siedziska i oparcia mogą być zaś  ewentualnie wykonane z tworzywa sztucznego. Źródłem ciepła jest w niej piec, który utrzymuje temperaturę, a generator pary wodnej ogrzewa wodę i rozprasza ją w powietrzu. Współcześnie sauny parowe często są wyposażone w dodatkową pompę esencji zapachowych, która umożliwia dodanie wybranego olejku eterycznego i korzystanie z właściwości aromaterapii. Jaki olejek do sauny wybrać? Wszystko zależy od oczekiwań i preferencji:

• olejki cytrusowe obniżą stres i zmęczenie,
• olejki leśne działają leczniczo przy chorobach górnych dróg oddechowych,
• olejki kwiatowe poprawiają samopoczucie i pielęgnują skórę,
• olejki ziołowe pomogą w walce z różnymi schorzeniami.

Od sauny parowej należy odróżnić saunę mokrą. Często są one ze sobą mylone, ich sposób działania jest jednak zgoła odmienny. Sauna mokra charakteryzuje się bowiem wyższą temperaturą niż łaźnia parowa i dużo mniejszą wilgotnością – około 20 proc. Jej wnętrze wykonane jest z drewna, a para wodna powstaje poprzez polewanie gorących kamieni wodą.

Wpływ sauny parowej na zdrowie

Wpływ i działanie sauny parowej na zdrowie jest bardzo duży. Istotne jest, że ogrzane w saunie powietrze oddziałuje przez skórę na cały organizm, dzięki czemu obserwować można zarówno jej wpływ na stan skóry – oczyszcza ją jak i nawilża, ale i na pracę niektórych narządów – zwiększona czynność wydzielnicza nerek, czy aktywność kory nadnerczy. Efektem sauny parowej jest także większa częstotliwość bicia serca i wzrost przepływu krwi w organizmie co skutkuje lepszym dotlenieniem organizmu.

Wpływ sauny parowej na skórę? Jest on zbawienny. Wysoka temperatura i wilgotność zmniejszają w widoczny sposób ilość zaskórników, oczyszczają ją i poprawiają wygląd. Jeśli walczysz z trądzikiem lub niedoskonałościami – koniecznie rozważ kąpiel cieplną. Odchudzasz się? Regularne korzystanie z sauny parowej poprawi elastyczność i jędrność skóry, a twój metabolizm zdecydowanie przyspieszy. Dzięki saunie parowej twój organizm oczyści się także z toksyn.

Nie sposób nie wspomnieć o dobroczynnym działaniu sauny parowej na układ immunologiczny. Jego pobudzenie do wytwarzania większej ilości przeciwciał skutkuje poprawą odporności, a zmniejszenie napięcia mięśni gładkich, w tym oskrzeli, ma pozytywny wpływ na astmatyków. Wskazaniem do wizyty w saunie parowej są również przeziębienia oraz zapalenia zatok –  pomoże ona uporać się z jego nieprzyjemnymi objawami, ułatwiając oczyszczenie nosa z wydzieliny.

Jak korzystać z sauny parowej – częstotliwość i czas

Zasady korzystania z sauny parowej są niemal takie same jak w przypadku pozostałych rodzajów kąpieli cieplnych. Przed wejściem do sauny należy dokładnie umyć ciało ciepłą wodą i wytrzeć je do sucha. Do środka wejdź na boso, najlepiej nago – ręcznik może posłużyć ci jako siedzisko.

Jaki czas spędzić w saunie parowej? Optymalny czas seansu to od 5 do 10 minut, przy czym ważne, aby częstotliwość korzystania z sauny parowej nie przekraczała dwóch do trzech razy w tygodniu.

Pamiętaj też, aby nie korzystać z sauny na czczo, ani tuż po obfitym posiłku. Absolutnie nie powinno się również pić alkoholu.

Sauna parowa – przeciwwskazania

Warto pamiętać, że istnieje grupa przeciwwskazań do korzystania z sauny parowej. Należą do nich:

• infekcje przebiegające z gorączką,
• przebyty zawał serca, wady serca, choroba wieńcowa, niewydolność krążenia,
• kamica nerkowa,
• choroby wrzodowe,
• nowotwory,
• jaskra,
• choroby tarczycy,
• choroby zakaźne, np. gruźlica i wirusowe zapalenie wątroby,
• ciąża.

Pamiętaj, że jeśli masz wątpliwości czy twój stan zdrowia pozwala na skorzystanie z sauny parowej, warto skonsultować się z lekarzem.

Źródła:

1. M. Krełowski, M. Wiecheć, Sauna – przegląd i systematyka zabiegów, Nowoczesne Metody Fizjoterapii.
2. J. Pawłowski, K. Pawłowska, R. Bochyński, Sauna i jej znaczenie w treningu zdrowotnym człowieka, Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 2015.
3. L. Piejko, Sauna i jej dobroczynny wpływ na skórę, Akademia Paznokcia, 2016.