Nadmiar wody w organizmie – objawy i przyczyny

Z nadmiarem wody w organizmie boryka się wiele osób. Problem ten dotyka jednak w szczególności kobiet. Objawy nadmiaru wody widoczne są gołym okiem, a powodem może być niewłaściwa dieta. Źródeł niekiedy należy doszukiwać się także w chorobach. Jak rozpoznać retencję? Czym spowodowane jest nadmierne gromadzenie wody w organizmie i jak z nim walczyć?

Nadmiar wody w organizmie – objawy

Woda jest środowiskiem wewnętrznym każdego żywego organizmu na Ziemi, nie inaczej jest u człowieka. Średnio stanowi ona około 60 proc. masy jego ciała, przy czym osoby starsze mają jej nawet do 20 proc. mniej, zaś największe procentowe ilości wody w organizmie występują u noworodków i niemowląt. Na jej dokładną ilość wpływa jednak nie tylko wiek, ale i styl prowadzonego życia, dieta oraz ogólny stan zdrowia organizmu.

Kiedy można mówić o nadmiarze wody w organizmie? Jej zatrzymywanie widać gołym okiem, a konsekwencje są bardzo uciążliwe. Najczęstszym skutkiem nadmiaru wody w organizmie są obrzęki nóg – kostek i stóp, niekiedy puchną także podudzia. Pojawiają się również obrzęki palców u rąk. Jeśli z trudem zdejmujesz obrączkę lub pierścionek, to z pewnością wynik retencji wody w organizmie. Charakterystyczna jest też opuchlizna oczu i wzrost masy ciała. Objawem nadmiaru wody w organizmie może być ponadto zmęczenie, złe samopoczucie, spadek koncentracji i bóle głowy.

Retencja wody w organizmie – przyczyny

Przyczyn gromadzenia wody w organizmie jest wiele. Źródłem może być niewłaściwa dieta – zbyt małe ilości przyjmowanych płynów lub nadmiar sodu – a także zmiany hormonalne, siedzący tryb życia i mała aktywność fizyczna, ale i choroby.

Niedobór wody w organizmie

Choć brzmi to zaskakująco, najczęstszą przyczyną retencji wody w organizmie jest przyjmowanie zbyt małej ilości wody i innych napojów.  Broniąc się przed grożącym mu odwodnieniem organizm odkłada zapasy, gromadząc wodę w tkance podskórnej.

Sposobów wyznaczania dziennego zapotrzebowania na wodę jest kilka. Średnio przyjmuje się, że powinno być to od dwóch do dwóch i pół litra płynów dziennie. Pamiętaj, że źródłem wody w diecie jest nie tylko czysta woda, ale też napoje, zupy, owoce i warzywa. Znajdziesz ją również w innych produktach żywnościowych. Nawadniając organizm unikaj jednak napojów zawierających dużo cukru i substancji słodzących.

Nadmiar sodu

Do zbierania się wody w organizmie może przyczynić się nadmiar sodu przy jednoczesnym niedoborze potasu. Sód jest wprawdzie niezbędny do zachowania prawidłowej równowagi elektrolitowej, jednak ponieważ jest nierozerwalnie związany z solą – jego nadmiar zdecydowanie szkodzi organizmowi. Przyjmuje się, że od czterech do pięciu gramów soli – co daje niecałą łyżeczkę – czyli około 1 600 mg sodu, to dawka, której nie powinnaś przekraczać na dobę.

Hormony

Powodem zatrzymywania wody u kobiet jest wzrost estrogenów w stosunku do progesteronu, co ma miejsce w drugiej fazie cyklu miesiączkowego. Retencja jest zaliczana do objawów PMS, czyli zespołu napięcia przedmiesiączkowego. Na szczęście stan ten mija w pierwszych dniach miesiączki. Hormony wpływają także na nadmierne gromadzenie wody u kobiet ciężarnych. Pojawiają się wówczas charakterystyczne obrzęki kostek oraz palców u rąk.

Styl życia

Jeśli prowadzisz siedzący tryb życia – choćby z uwagi na pracę, a do tego brak ci aktywności fizycznej – jesteś szczególnie narażona na gromadzenie wody w organizmie. Długotrwałe przebywanie w pozycji siedzącej powoduje, że krew w naczyniach krąży wolniej, co z kolei skutkuje zastojem płynów w tkankach.

Nie sposób nie wspomnieć o braku aktywności fizycznej, który sprzyja wolniejszemu przepływowi limfy i krwi w nogach, co w konsekwencji prowadzi do ich obrzęków. Pamiętaj, że ćwiczenia nie tylko przyspieszają procesy metaboliczne w organizmie, ale też ułatwiają pozbywanie się toksyn i soli.

Choroby

Nadmiar wody w organizmie może być również objawem wielu chorób. Wśród nich wskazać należy:

• choroby nerek,
• niewydolność serca,
• żylaki,
• niedoczynność tarczycy,
• choroby wątroby.

Sposoby na gromadzenie wody w organizmie

Jak radzić sobie z retencją? Możesz zdecydować się na środki farmakologiczne lub sięgnąć po naturalne metody. Zacznij od odpowiedniego nawodnienia. Pamiętaj o przyjmowaniu zalecanej dziennej dawki płynów. Przy czym ważne jest regularne picie – kilka łyków przez cały dzień. Sięgaj po napary ziołowe, w szczególności te moczopędne, takie jak: pokrzywę, liście pietruszki, bratek polny.

Zmień dietę – wyeliminuj sól i wysoko przetworzone produkty, zrezygnuj z gotowych mieszanek i przypraw. Do codziennego jadłospisu dodaj owoce, które pozytywnie wpływają na wydalanie wody, takie jak arbuz i suszona żurawina oraz te, które dostarczą twojemu organizmowi potasu, na przykład banany i awokado. Nie zapominaj o warzywach – ogórkach, szparagach, bakłażanach, selerach. Cennym składnikiem diety jest również błonnik, który wspomaga wchłanianie wody w jelitach. Znajdziesz go w produktach pełnoziarnistych, orzechach, czy roślinach strączkowych.

Co jeszcze robić, aby zmniejszyć nadmierne zatrzymywanie wody w organizmie? Twoim sprzymierzeńcem jest aktywność fizyczna – biegaj, ćwicz, spaceruj. Efektem będzie nie tylko pozbycie się problemu retencji, ale i lepsze samopoczucie.

Źródła:

1. I. Cichecka, Zatrzymywanie wody w organizmie, Nadzieja. Kwartalnik Oddziału Warszawskiego Polskiego Towarzystwa Stwardnienia Rozsianego, 2016/4.
2. A. Karłowicz-Bilińska, Woda i jej znaczenie dla organizmu kobiety, Ginekologia Położnicza, 2011.