Nanocząsteczki w kosmetykach – czym są i jakie mają zalety?
Nanotechnologia to jedna z najnowocześniejszych dziedzin nauki, koncentrująca się na pozyskiwaniu struktur o wymiarach rzędu nanometrów. Takie struktury znalazły zastosowanie w kosmetologii. Dzięki ich wykorzystaniu możliwe jest penetrowanie związków aktywnych w głąb skóry. Ponadto nanocząsteczki wykazują się wysoką trwałością i odpornością chemiczną. Przekłada się to na wysoką efektywność kosmetyków.
Czym są nanocząsteczki?
Nanostruktury to struktury niewidoczne gołym okiem, osiągające wielkość od 1 do 100 nm. Są większe od atomów, których średnica nie przekracza 0,1 nm. Ich rozmiary są natomiast mniejsze od drobnych cząstek stałych, określanych pyłami stałymi, których średnica przekracza 100 nm. Im mniejszy obiekt, tym większy stosunek jego powierzchni do objętości. Przekłada się to na wysoką aktywność biologiczną takich struktur.
Nanocząstki znalazły zastosowanie m.in. w medycynie i kosmetologii. Przykładem zastosowania w kosmetologii jest złoto koloidalne, stanowiące uznany składnik wielu preparatów. Nanocząstki złota hamują starzenie, wspomagając procesy naprawcze DNA. Doskonale penetrują w głąb skóry, oddziałując na syntezę włókien elastyny i kolagenu.
Złoto koloidalne nawilża, redukuje stany zapalne, leczy zmiany trądzikowe, podobnie jak nanocząsteczki srebra. Hamując syntezę melaniny, zapobiega powstawaniu przebarwień. Nanocząstki złota wspomagają także usuwanie toksyn, działając na skórę detoksykująco. Zaś nici ze złotem z powodzeniem stosowane są jako doskonałe narzędzie liftingujące w zabiegach medycyny estetycznej.
Rodzaje nanocząsteczek wykorzystywanych w kosmetologii
W kosmetologii wykorzystywane są rozmaite struktury nanocząsteczkowe:
- liposomy;
- nanokapsułki;
- pochodne nanokapsułek (polimerosomy, kolasfery, nanosfery);
- nanoemulsje;
- stałe lipidowe nanocząstki SLN i nanostrukturalne lipidowe nośniki NLC.
Najczęściej wykorzystywane są liposomy, czyli sferyczne pęcherzyki zbudowane z podwójnej warstwy lipidowej, otaczającej wodny, hydrofilowy rdzeń. W skład tej błony wchodzi m.in. cholesterol, fosfolipidy oraz ceramidy. W kosmetologii wykorzystywane są liposomy o średnicy 100-250 nm, gdyż mniejsze struktury tego typu mogłyby penetrować do krwiobiegu. Liposomy naśladują swoją budową błonę komórkową, dzięki czemu zapewniają penetrację w głąb skóry. W liposomach zamknąć można witaminy A i E, kolagen, elastynę oraz roślinne ekstrakty.
Nanokapsułki to polimerowe otoczki skrywające substancję aktywną o charakterze lipofilnym. Wnętrze nanokapsułek jest płynne lub żelowe, a najczęściej wykorzystywany polimer to chitosan.
Pochodne nanokapsułek to:
- polimerosomy – przenoszące związki aktywne rozpuszczalne w wodzie;
- kolasfery – posiadające otoczkę zbudowaną ze związków występujących fizjologicznie w organizmie, takich jak glikozaminoglikany czy kolagen;
- nanosfery – cząsteczki występujące w postaci koloidalnej.
Nanoemulsje to jednorodne roztwory wodno-olejowe o średnicy cząsteczek nie większej niż 100 nm. Wykazują wysoką stabilność termodynamiczną. Do tego typu emulsji zazwyczaj wprowadzane są związki biologicznie aktywne, które zapewniają homogenność produktu kosmetycznego i wykazują wysoki stopień penetracji w głąb skóry.
Stałe lipidowe nanocząstki to sferyczne struktury zbudowane z lipidów stałych (glicerydów, trójglicerydów, nasyconych kwasów tłuszczowych, wosków), rozpuszczonych w fazie wodnej. Natomiast nanostrukturalne lipidowe nośniki to mieszanina stałych lipidów i olejów, co pozwala na obniżenie temperatury topnienia i zwiększenie ilości związku aktywnego.
Zalety wykorzystania nanocząsteczek w kosmetykach
Nanocząsteczki to doskonałe nośniki substancji aktywnych. Dzięki ich wykorzystaniu w kosmetykach umożliwione jest penetrowanie substancji w głąb skóry, co zauważalnie zwiększa skuteczność kosmetyków. Zamknięcie związków aktywnych w specjalnych nanonośnikach umożliwia pokonanie bariery naskórka i głębszych warstw skóry.
Ponadto nanocząstki chronią substancje aktywne przed działaniem czynników zewnętrznych, co zapewnia ich skuteczne działanie. Dzięki ochronie przed negatywnym oddziaływaniem czynników zewnętrznych związki aktywne dostarczane są w głąb skóry w postaci niezmienionej. Uwalniane są stopniowo, w sposób kontrolowany, co przedłuża czas działania kosmetyku. Ponadto możliwe jest wykorzystanie wyższych stężeń składników aktywnych, których zastosowanie w tradycyjnych formułach kosmetyków mogłoby generować wystąpienie podrażnień.
Kolejną zaletą nanocząstek, wynikającą z ich wysokiej odporności chemicznej, jest możliwość wydłużenia trwałości kosmetyków. Umożliwiają to nanocząstki metali, które mogą z powodzeniem zastępować syntetyczne konserwanty, niepozostające obojętne dla skóry.
Nanocząsteczki wykorzystywane w kosmetykach są doskonale biokompatybilne i biozgodne, dlatego zredukowane zostaje ryzyko wystąpienia podrażnień i alergii.
Wykorzystanie nanocząsteczek w kosmetykach pozwala uzyskać formuły o doskonałych właściwościach fizykochemicznych. Emulsje wyróżniają się jednorodną strukturą i homogennością. Nanonośniki zwiększają rozpuszczalność trudno rozpuszczalnych substancji.
Źródła:
- Dębek P., Feliczak-Guzik A., Nowak I., Nanostruktury – ogólne informacje. Zastosowanie nanoobiektów w medycynie i kosmetologii, „Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej”, 2017, 71: 1055–1062.
- M. Sikora, Nanokosmetyki w natarciu, „Plastics Review” 7/2007.
Polecamy
Mieszanka z hiszpańską muchą, płynne złoto i pranie w glinie
Skinimalism: prostota pielęgnacji zamiast skomplikowanej rutyny
Skin flooding – zrób to swojej skórze, a nie pożałujesz. „Po tę metodę może sięgnąć każdy” – przekonuje dermatolożka Ivana Stanković
Lekarka pokazała, jak wygląda brzuch po porodzie. „To jest zupełnie NORMALNE. Tak ma być”
się ten artykuł?