Masaż – rodzaje, wskazania i przeciwwskazania. Jak zrobić masaż?

Masz ochotę na masaż, ale nie wiesz, na jaki się zdecydować? Wszystko zależy od twoich potrzeb. Jeśli szukasz relaksu, strzałem w dziesiątkę może okazać się lomi lomi, jeśli potrzebujesz rozluźnić spięte mięśnie, dobrą decyzją będzie masaż klasyczny lub masaż ajurwedyjski. Na obrzęki – drenaż limfatyczny. A jeśli zmagasz się z dolegliwościami bólowymi, może pomóc masaż tybetański lub leczniczy.

Masaż – co to?

Masaż to zespół ruchów za pomocą których uciska się tkanki w celach relaksacyjnych, leczniczych, przeciwobrzękowych lub przygotowujących do wysiłku fizycznego. Historia masażu sięga czasów starożytnych, kiedy masaż był częścią obrzędów religijnych. Jego lecznicze właściwości dostrzeżono już 3000 lat p.n.e. W starożytnym Egipcie stosowano refleksoterapię, w Grecji doceniano dobroczynny wpływ masażu na organizmy sportowców, zaś w Rzymie masażem leczono rwę kulszową u Juliusza Cezara. W czasach średniowiecznych masaż stracił na znaczeniu, by znów powrócić do łask w wieku XIX, kiedy to odkryto jego korzystny wpływ na krążenie oraz przyspieszenie przemiany materii.

Wskazania do masażu

Masaż jest popularnym i skutecznym zabiegiem fizjoterapeutycznym wykorzystywanym w wielu dolegliwościach związanych z zaburzeniami pracy kręgosłupa i mięśni. To także metoda powrotu do sprawności po wypadkach i w stanach choroby.  Najważniejsze wskazania do wykonania masażu to:

•  skręcenia, zwichnięcia, złamania oraz stłuczenia kończyn i barków,
• wylew, porażenia mięśni, przykurcze,
  
• deformacje kręgosłupa,
• intensywne treningi.

Masaż doskonale sprawdzi się u osób ze stresowanych i po ciężkim wysiłku, zarówno fizycznym, jak i umysłowym.

Rodzaje masażu

Masaże wykonywane są różnymi technikami, czasami przy użyciu olejków, za pomocą dłoni, nadgarstków lub stopami, delikatnie lub mocno, a wszystko to zależy od efektu jaki chcemy osiągnąć. Masaż może być wykonywany na całym ciele (masaż całościowy), albo dotyczyć tylko niektórych części ciała (masaż częściowy), np. może to być masaż pleców, masaż dłoni i stóp, masaż twarzy czy masaż głowy. Na masaż możemy przyjść z drugą osobą – masaże dla dwojga wykonywane są jednocześnie przez dwóch masażystów w tym samym pomieszczeniu. Masaże możemy podzielić na:

• podstawowe: masaż relaksacyjny i klasyczny,
• masaże specjalistyczne: leczniczy i sportowy,
• masaże egzotyczne: masaż lomi lomi, masaż ajuwerdyjski, masaż tajski (thai masaż), masaż shiatsu, masaż tantryczny,
• masaże w kosmetyce: masaż twarzy, masaż dłoni, masaż bańką chińską, drenaż limfatyczny.

Rzadziej spotykanym rodzajem masażu jest wykonywany w trakcie porodu masaż szyjki macicy, który ma za zadanie wywołanie porodu. Jak wygląda taki masaż? Lekarz lub położna masują szyjkę macicy w celu otwarcia jej kanału i oddzielenia dolnej części pęcherza płodowego od dna macicy. Masaż jest bolesny i obecnie wykonywany sporadycznie. Czasem możemy się też spotkać z takimi masażami jak masaż grecki (masaż prostaty) i masaż piersi. Jeśli zobaczymy gdzieś masaż boa, wiedzmy że jest to masaż uciskowy, stosowany w celu modelowania sylwetki i zmniejszania obrzęków.

Masaż relaksacyjny i klasyczny

Masaż relaksacyjny

Masaż relaksacyjny wykonywany jest w celu odprężenia, usprawnienia krążenia krwi i przyspieszenia przemiany materii. Zabieg ten poprawia jędrność i elastyczność skóry. Podczas masażu relaksacyjnego stosuje się techniki rozluźniające, dzięki czemu masaż działa uspokajająco. Ruchy głaskania poprawiają ukrwienie, ruchy rozcierające pomagają w usuwaniu obrzęków i redukcji cellulitu. Czas trwania masażu wynosi średnio 60 minut.

Rodzaje masażu relaksacyjnego: elementy masażu relaksacyjnego znajdziemy w różnych masażach, ponieważ masaż relaksacyjny stanowi dla nich bazę. Relaks zapewnią nam: masaż czekoladowy, masaż stemplami ziołowymi lub masaż aromaterapeutyczny.

Dla kogo: dla wszystkich, którzy chcą się odstresować, zmniejszyć napięcia mięśniowe wywołane zmęczeniem i siedzącym trybem życia.

Masaż klasyczny

W masażu klasycznym wykorzystuje się więcej technik i chwytów niż w masażu relaksacyjnym. Terapeuta posługuje się nie tylko głaskaniem, rozcieraniem i ugniataniem, ale też wyciskaniem, uderzaniem, wstrząsaniem oraz wibracją. Masaż klasyczny jest mocniejszy oraz bardziej intensywny od relaksacyjnego. Masaż wykonywany jest na rozluźnionych mięśniach i nie powinien być bolesny. Każdy ruch powtarzany jest wielokrotnie, zgodnie z określoną kolejnościa.

Dla kogo: dla osób zestresowanych, cierpiących na bezsenność, bóle głowy, odczuwających zmęczenie i napięcie mięśni.

Masaż leczniczy i sportowy

Masaż leczniczy

To zabieg terapeutyczny, dlatego na początku warto sprawdzić samego masażystę i jego kompetencje. W tego rodzaju masażu wykorzystuje się techniki znane z masażu klasycznego, ale w grę wchodzi także terapia manualna. Stosuje się go, aby złagodzić sztywność, ból i napięcie mięśni. Poza tym ważne jest tu także łagodzenie napięcia psychicznego. Masaż leczniczy często jest także uzupełnieniem rehabilitacji. Daje doskonałe rezultaty przy schorzeniach lędźwiowo-krzyżowego odcinka kręgosłupa. Dodatkową korzyścią jest lepsze ukrwienie obszarów masowanych, usunięcie zastojów żylnych i limfatycznych oraz pobudzenie procesów przemiany materii.

Dla kogo: Dla osób z bólami mięśniowymi, sztywnością w ciele, napięciami mięśniowymi i dolegliwościami związanymi z kręgosłupem.

Rodzaje masażu leczniczego: masaż rehabilitacyjny, terapia manualna, masaż izometryczny, masaż segmentarny.

Masaż sportowy

To masaż nie tylko dla sportowców, choć nazwa ma tu oczywiście znaczenie. Jego głównym zadaniem jest przyśpieszenie regeneracji mięśni. Techniki masażu sportowego mają także poprawiać krążenie krwi w naczyniach włosowatych tkanki mięśniowej (chodzi o transport substancji odżywczych i szybszą naprawę mięśni) oraz usprawnić uwalnianie w organizmie takich związków jak prostaglandyny, które odgrywają dużą rolę w procesie gojenia tkanek. Masaż sportowy wykorzystuje klasyczne metody masażu leczniczego, ale jest wykonywany zdecydowanie silniej i energiczniej. Wszystko dlatego, że jego celem jest przygotowanie ciała do wysiłku oraz osiągania maksymalnych wyników sportowych, usuwania bólu mięśniowego, napięć bądź likwidacji kontuzji. To także podstawowy element odnowy biologicznej.

Dla kogo: Przede wszystkim dla sportowców i osób, które potrzebują regeneracji mięśniowej. Przyda się także tym, którzy wrócili do treningów po przerwie i czują, że ciało potrzebuje dodatkowego wsparcia.

Rodzaje:treningowy, przedstartowy, startowy, powysiłkowy, kondycyjny.

Masaże kosmetyczne

Masaż twarzy

Masaż twarzy to tak naprawdę masaż twarzy, szyi i dekoltu. Wykonuje się go z wykorzystaniem ruchów masażu klasycznego i punktowego. Ma na celu wygładzenie i ujędrnienie skóry oraz zapobieganie powstawaniu zmarszczek. Masaż twarzy pobudza krążenie i dotlenia tkanki.

Rodzaje masażu twarzy: liftingujący masaż twarzy, ujędrniający masaż twarzy, masaż twarzy dr. Sobye`go do cery naczynkowej i z trądzikiem różowatym

Masaż bańką chińską

Pochodzi z Chin. Tamtejsi obywatele stosowali bańki w lecznictwie. Podobnie zresztą jak kilkanaście lat temu nasze babki. Dziś jednak największą popularność masaż bańką chińską zyskał w zabiegach mających na celu redukcję tkanki tłuszczowej i cellulitu. Bańka chińska działa na zasadzie zasysania skóry, dzięki czemu dość mocno masowana jest tkanka podskórna ud, pośladków czy brzucha (to zwykle tam umiejscawia się cellulit). W trakcie zabiegu przyśpiesza również krążenie krwi masowanych miejsc, wpływając na przemianę materii, a tym samym przyczyniając się do rozbijania tkanki tłuszczowej. Masaż trwa 15–30 minut, powinien być wykonywany seriach po 10–12 zabiegów. Powinno się go wykonywać dwa razy w tygodniu. Efekty masażu bańką chińską są widoczne po wykonaniu całej serii zabiegów

Uwaga na przeciwwskazania. Należą do nich: ciąża, menstruacja, żylaki, problemy z naczynkami, zaburzenia krzepliwości krwi, zapalenie stawów, stany zapalne skóry.

Dla kogo: Dla osób, które walczą z nieestetyczną tkanką tłuszczową oraz cellulitem.

Drenaż limfatyczny

Drenaż limfatyczny to jeden z najskuteczniejszych sposobów leczenia obrzęków limfatycznych. Ponadto pomaga walczyć z cellulitem. Dodatkowo doskonale poprawia metabolizm, pobudza układ limfatyczny oraz wspomaga oczyszczanie organizmu z toksyn. Podczas masażu stosuje się takie techniki jak głaskanie, ugniatanie przepychające, uciski oraz wyciskanie. Wszystko to przeprowadza się wzdłuż naczyń limfatycznych albo w kierunku najbliższych węzłów chłonnych.

Dla kogo: dla osób z wodnym cellulitem, problemami z obrzękami oraz tzw. ciężkimi nogami, dla osób ze słabym krążeniem (zapobiega powstawaniu żylaków) oraz dla tych, którzy chcą wzmocnić organizm po chorobie lub zlikwidować skurcze i bóle w nogach. 

Masaże egzotyczne

Masaż Lomi Lomi

Lomi Lomi wywodzi się ze starożytnej polinezyjskiej filozofii uzdrawiania. Masaż lomi lomi  to delikatny, prosty masaż wykonywany przez wiele pokoleń po to, by dać odprężenie i pomóc w powrocie do zdrowia. Technika ta wykorzystuje posuwiste, płynne ruchy oraz masaż głęboko położonych tkanek, by wspomóc przepływ krwi, złagodzić naprężenia i napięcia. Lomi Lomi przede wszystkim relaksuje. Zadaniem masażu jest redukcja napięcia mięśniowego, jednak w sposób bezbolesny. Masaż jest kompleksowy (żadna część ciała nie zostaje pominięta) i trwa aż dwie godziny. Dodatkiem jest także modlitwa i przepływ pozytywnej energii. Uwaga: wiele osób reaguje na masaż emocjonalnie (płacze lub się śmieje), bo hawajski masaż przekazuje jedyne w swoim rodzaju, wspaniałe uczucie zadowolenia i błogości.

Dla kogo: Dla osób, które chcą się odstresować, rozluźnić całe ciało i zrelaksować. Spokojne ruchy i długi czas trwania uspokaja i wprowadza w trans. Po zakończeniu poczujecie się wyciszeni. 

Masaż gorącymi kamieniami

Najczęściej oferowany jest przez gabinety odnowy biologicznej, a jego głównym zadaniem jest przyśpieszenie procesu regeneracji organizmu. Do masażu używa się specjalnych bazaltowych kamieni pochodzenia wulkanicznego, które dzięki wieloletniej i naturalnej obróbce falami morskimi mogą być używane do celów terapeutycznych. Są one specjalnie dobrane pod względem kształtu. Ciepłe kamienie mają zastosowanie termoterapeutyczne, poza tym łączy się tu techniki masażu klasycznego oraz drenażu limfatycznego. Masaż jest spokojny i bardzo relaksujący.

Dla kogo: Dla tych, którzy szukają relaksu dla ciała i umysłu i chcą przyśpieszyć proces regeneracji ciała.

Masaż tajski

Założeniem tajskiego masażu jest przywrócenie prawidłowego przepływu energii w ciele. Masażysta robi to, pracując wzdłuż linii energetycznych zwanych Sen. Stosuje się tu także akupresurę oraz kontrolowane rozciąganie. Wszystko po to, by ciało szybciej się leczyło. Terapeuta będzie wyginał ciało w różnych pozycjach i masował mięśnie. To masaż z długą tradycją sięgającą do 500 roku p.n.e. Sesja może trwać od 1 do 3 godzin.

Dla kogo: Dla osób, które szukają rozluźnienia w spiętym ciele. Doskonale niweluje sztywność mięśni i stawów całego ciała. 

Masaż tybetański

Masaż ten jest naturalną formą walki z bólem, która jest stosowana w medycynie tybetańskiej. Koncentruje się na uwalnianiu napięć mięśniowych i blokad w przepływie energii. Często łączy się z terapią manualną. Możecie spodziewać się nawet nastawiania kręgosłupa oraz talerzy biodrowych. O ile zdecydujecie się na masaż tybetański leczniczy, bo ten skupia się na konkretnych odcinkach ciała, które wykazują zmiany patologiczne. Inną odmianą jest masaż tybetański odprężający. Jest to terapia ogólna, uwalniająca z napięcia, bez precyzyjnie postawionej diagnozy. Nie zabraknie tu również uciskania konkretnych punktów odpowiedzialnych za układ nerwowy, mięśniowy itp. Nie jest to przyjemne, ale za to naprawdę skuteczne.

Dla kogo: Techniki masażu pomagają zwalczyć różne dolegliwości, likwidują napięciowe bóle głowy oraz przyśpieszoną pracę serca, redukują lub zatrzymują krwawienia, łagodzą rwę kulszową i bóle lędźwiowe, regulują miesiączki, redukują częste oddawanie moczu, czkawkę, likwidują zaparcia.

Masaż Abhyanga

Wywodząca się z tradycji ajurwedyjskiej Abhyanga to również masaż całego ciała (łącznie z twarzą oraz głową). Masażysta jest bardzo dokładny. Każda część ciała jest masowana osobno. Ruchy są dość dynamiczne i głębokie. Bardzo charakterystyczne są również elementy rozciągania rąk i nóg. Masaż jest dość intensywny, ale z pewnością daje poczucie relaksu.

Dla kogo: Dla tych, którzy chcą pobudzić się energetycznie, zrelaksować, zniwelować napięcie mięśniowe i poprawić sobie humor.

Masaż Shiatsu

To masaż, który pochodzi z Japonii. Dosłownie znaczy – „nacisk palców” i polega właśnie na uciskaniu wybranych części ciała. Celem jest odblokowanie energii, która nie może znaleźć ujścia. W masażu chodzi o przywrócenie równowagi Qi poprzez wpływ na układ szlaków energetycznych (zwanych meridianami). Masaż jest raczej delikatny, a terapeuta używa nie tylko palców, ale także całych dłoni. Rozciąga, wykonuje ruchy odwodzące i obrotowe stawów. W trakcie masażu pozostaje się w luźnym ubraniu i leży na macie. Sesja trwa około 1h.

Dla kogo: przeznaczony jest przede wszystkim dla osób zestresowanych oraz z osłabioną odpornością organizmu. Masaż polecany jest także osobom z migrenami i zaburzeniami układu trawiennego oraz oddechowego.

Jak zrobić masaż?

Profesjonalne masaże wykonywane są przez masażystów lub fizjoterapeutów, wymagają bowiem specjalnych kwalifikacji i umiejętności. Czy oznacza to, że nie możemy zrobić masażu np. partnerowi? Jeśli tylko będziemy znać podstawowe techniki masażu i  wykonywać go zgodnie z wytycznymi nie ma czego się obawiać, pod warunkiem, że będzie to masaż relaksacyjny. Oto kilka wskazówek jak wykonywać masaż:

• Jak zrobić masaż relaksacyjny? Na początku zadbajmy o atmosferę. Poczucie odprężenia i relaksu zapewni nam odpowiednie oświetlenie – zgaśmy rażące światło, a zamiast tego zapalmy świeczki. Włączmy spokojną muzykę, najlepiej instrumentalną. Warto też zapalić kominek zapachowy albo kadzidło. W dłoniach rozgrzewamy oliwkę i delikatnymi kolistymi ruchami rozpoczynamy masaż. Pamiętajmy, aby masować całą dłonią i zawsze w stronę serca. W masażu relaksacyjnym używa się technik głaskania i rozcierania.
• Jak masować plecy? Plecy są zwykle pierwszą częścią ciała od której rozpoczyna się masaż. W masażu pleców pamiętajmy, aby omijać okolice kręgosłupa – tylko specjalista będzie wiedział jak masować ten obszar. W trakcie masażu możemy używać ruchów głaskania, rozcierania, ugniatania i oklepywania.
• Jak masować stopę? Przy masażu stóp może przydać się znajomość punktów refleksosologicznych, choć metoda ta zaliczana jest do medycyny alternatywnej. Na powierzchniach stóp znajdują się zakończenia nerwowe – receptory, które posiadają połączenie z mózgiem i innymi częściami ciała. Masowanie receptorów na stopach zakłada, że jesteśmy w stanie znieść blokadę w przepływie energii i pomóc w przywróceniu fizjologicznego stanu równowagi. Jeśli nie znamy się na refleksoterapii, możemy masować stopy w klasyczny sposób: za pomocą głaskania, rozcierania i ugniatania podeszwowej części stopy.
• Jak masować brzuszek noworodka? Masaż ten przyda się jeśli dziecko ma bóle brzucha spowodowane wzdęciami, natomiast nie wykonujemy go w trakcie kolki, lecz przed pojawieniem się zaparć – wtedy gdy dziecko płacze i jest zdenerwowane. W dłoniach należy rozgrzać niewielką ilość oliwki. Masaż wykonujemy zgodnie z kierunkiem ruchu wskazówek zegara. Możemy masować dłońmi ułożonymi jedna na drugiej w kierunku góra – dół albo przesuwając dłonie po okręgu. Inną techniką jest zginanie nóżek dziecka w stronę brzucha. Ruchy powinny być delikatne, dostosowane do obserwowanej reakcji dziecka. Najlepiej wykonywać je w serii 6 powtórzeń. U niemowlaka można też masować zatkany kanał łzowy. Masaż polega na uciskaniu opuszkiem palca kącików oczu.

Przeciwwskazania do wykonywania masażu

Choć masaż wywiera bardzo pozytywny wpływ na organizm, tak i ten rodzaj zabiegu nie może być wykonywany u każdego. Wybierając się na konkretny rodzaj masażu, zawsze powinniśmy zostać poinformowani o możliwych przeciwwskazaniach. Przeciwwskazania do masażu gorącymi kamieniami będą inne niż na przykład do drenażu limfatycznego. Poniżej przedstawiamy  ogólne przeciwwskazania do masażu:

• podwyższona temperatura ciała
• przerwanie ciągłości naskórka
• ostre stany zapalne i alergiczne skóry
• choroby zakaźne
• nowotwory
• ciąża
• tętniaki
• wady i choroby serca
• osteoporoza

Bibliografia: