Kosmetyki „cruelty free” – jak rozpoznać produkty nietestowane na zwierzętach?

Kosmetyki „cruelty free”  coraz częściej spotkać można na drogeryjnych półkach, a co ważniejsze – coraz chętniej wybierane są przez konsumentów. Powstrzymanie się od wykonywania testów na zwierzętach przez wielkie koncerny kosmetyczne jest wynikiem nie tylko ich rosnącej świadomości i odpowiedzialności, ale też międzynarodowego prawa, które jednoznacznie opowiedziało się za ochroną zwierząt. Czym są kosmetyki „cruelty free”? Jakie firmy testują na zwierzętach i jak to sprawdzić?

Co oznacza pojęcie „cruelty free”? 

„Cruelty free”, czyli w dosłownym tłumaczeniu „wolne od okrucieństwa” to pojęcie, które oznacza, że dany produkt na żadnym etapie powstawania nie był testowany na zwierzętach. Warto podkreślić, że choć najszerzej dyskutowane jest testowanie na zwierzętach kosmetyków, to jednak problem ten dotyczy także sektora medycznego, stomatologicznego, a nawet weterynaryjnego. Co więcej, wskazuje się, że testy przeprowadzane w branży kosmetycznej to jedynie ułamek tego zjawiska. 

Czym są testy na zwierzętach? Nie ma jednej wyczerpującej definicji tego pojęcia, zawiera ono w sobie bowiem szereg działań. Na podstawie ustawy o ochronie praw zwierząt wykorzystywanych do celów naukowych lub edukacyjnych można wskazać jednak, że testy na zwierzętach to wszelkie formy wykorzystywania zwierząt, które mogą u nich spowodować ból, cierpienie, stres lub trwałe uszkodzenie organizmu. Mogą one zmierzać również do urodzenia lub wylęgania się zwierząt oraz do ich genetycznych modyfikacji.   

Testy na zwierzętach – regulacje prawne 

11 marca 2013 roku wszedł w życie unijny całkowity zakaz testowania kosmetyków na zwierzętach. Wprawdzie wykonywanie testów niedozwolone było już od 2004 roku, a od 2009 roku zakaz objął także składniki kosmetyczne, to jednak dopiero 2013 rok przyniósł jego rozszerzenie także na sprzedaż kosmetyków testowanych na zwierzętach. Stąd mówimy obecnie o całkowitym zakazie. 

Warto jednak zauważyć, że zakaz dotyczy wyłącznie krajów Unii Europejskiej. Choć jak podkreślał komisarz ds. zdrowia i polityki konsumenckiej UE, krok ten powinien stanowić zachętę do naśladowania tego podejścia dla krajów spoza Unii Europejskiej, wiele z nich – głównie państw azjatyckich – dalekich jest od zrezygnowania z testowania kosmetyków na zwierzętach. W praktyce ułatwia to wielu firmom obejście obowiązujących przepisów. 

Marki, które testują na zwierzętach – jak to sprawdzić? 

Jak sprawdzić, czy wybrany przez ciebie produkt był testowany na zwierzętach? Szukaj na jego opakowaniu nie tylko informacji, ale przede wszystkim znaku graficznego tj. charakterystycznego królika. Warto jednak pamiętać, że istnieje kilka rodzajów symbolu, w zależności od tego, jaka organizacja go przyznała. Należą do nich m.in.: 

• Leaping Bunny – znany na całym świecie symbol przyznawany po uzyskaniu certyfikatu CCIC, czyli Coalition for Consumer Information on Cosmetics. 
• Cruelty Free – oznaczenie przyznawane przez organizację PETA, czyli People for the Ethical Treatment of Animals, które stosowane jest najczęściej na kosmetykach produkowanych w USA. 
• Not tested on animals – znak przyznawany przez australijską organizację Choose Cruelty Free Ltd. 

Listę marek, które nie testują na zwierzętach swoich produktów, znajdziesz także na wielu stronach internetowych. Warto jedynie sprawdzić, aby były to wiarygodne źródła. Informacji szukaj zatem przede wszystkim na stronach organizacji, które przyznają oznaczenia. Dostępne są także aplikacje – zarówno dla systemu iOS, jak i Android – ułatwiające zweryfikowanie, czy dany produkt był testowany na zwierzętach. 

Kosmetyki nietestowane na zwierzętach a kosmetyki wegańskie 

Od kosmetyków „cruelty free” należy odróżnić pojęcie kosmetyków wegańskich. Kosmetyki wegańskie to produkty, które zostały wyprodukowane bez użycia jakichkolwiek surowców pochodzenia zwierzęcego i nie miały one na żadnym etapie produkcji z nimi kontaktu. Są to zatem kosmetyki bazujące wyłącznie na surowcach roślinnych i ziołach, ale także na składnikach syntetycznych i chemicznych. Co ciekawe, w ostatnich latach cieszą się one coraz większą popularnością nie tylko wśród entuzjastów bezmięsnej diety. 

Pamiętaj zatem, że kosmetyki wegańskie, mimo że nie powinny mieć kontaktu ze zwierzętami, w praktyce mogą jednak być produktami testowanymi na zwierzętach. Nie wszystkie kosmetyki „cruelty free” muszą zaś być produktami wegańskimi. 

Źródła: 

1. crueltyfreeinternational.org (dostęp 21.09.2022). 
2. ec.europa.eu (dostęp 21.09.2022). 
3. kosmopedia.org (dostęp 21.09.2022). 
4. leapingbunny.org (dostęp 21.09.2022). 
5. peta.org (dostęp 21.09.2022). 
6. Ustawa z dnia 15 stycznia 2015 roku o ochronie zwierząt wykorzystywanych do celów naukowych lub edukacyjnych Dz. U. 2015 poz. 266.