Przejdź do treści

Izotretynoina – zastosowanie, działanie i skutki uboczne leku na trądzik

Izotretynoina – zastosowanie, działanie i skutki uboczne  Pexels.com
Podoba Ci
się ten artykuł?
Udostępnij bliskim

Trądzik to jedna z najpowszechniejszych chorób skóry. Zdaniem lekarzy stanowi poważny problem terapeutyczny, psychologiczny i społeczny. Jedną z substancji stosowanych w leczeniu trądziku jest izotretynoina. Czym jest? Jak działa? Skąd biorą się kontrowersje wokół izotretynoiny i jakie są skutki uboczne jej stosowania? Czy izotretynoina znajduje się we wszystkich lekach na trądzik dostępnych na receptę?

Czym jest izotretynoina? 

Izotretynoina to syntetyczna pochodna witaminy A. Pełna nazwa substancji to stereoizomer kwasu all-trans-retinowego. Substancja wykazuje bardzo dużą skuteczność w leczeniu trądziku, jednak ze względu na jej silne działanie, wielość przeciwwskazań i skutków ubocznych jest dostępna wyłącznie na receptę, a decyzję o podjęciu leczenia może podjąć tylko lekarz. 

Jak działa izotretynoina? 

Mechanizm działania izotretynoiny nie jest do końca znany. Udowodniono jednak, że podczas jej stosowania zmniejsza się aktywność gruczołów łojowych, a ich rozrost zostaje zahamowany. Dodatkowo izotretynoina wykazuje niewielkie działanie przeciwzapalne, a także przeciwnowotworowe. 

Komu polecana jest izotretynoina? 

Wskazaniem do leczenia izotretynoiną jest ciężka postać trądziku. Przez ciężką postać trądziku rozumie się trądzik ze skupiskami wykwitów zapalnych w postaci guzków lub trądzik ze zmianami, które mogą skutkować powstaniem trwałych blizn Dodatkowym warunkiem włączenia izotretynoiny do leczenia jest oporność trądziku na standardowe leczenie lekami przeciwbakteryjnymi.  

W przypadku łagodnej lub umiarkowanej postaci trądziku izotretynoina może być stosowana warunkowo, miejscowo w postaci maści. 

W przestrzeni zakupowej HelloZdrowie znajdziesz produkty polecane przez naszą redakcję:

Beauty
Naturell Beta-Karoten + E, 60 tabletek
12,99 zł
Odporność, Energia, Beauty
Naturell Witamina B Complex Vegan, 180 tabletek
79,99 zł
Beauty
Miya Cosmetics My Wonder Balm Call Me Later, regenerująco-odżywczy krem do twarzy z masłem shea, 75ml
29,90 zł
Beauty
OnlyBio Fitosterol, hipoalergiczny żel do mycia twarzy z olejem z rzepaku, 250ml
29,00 zł
Beauty, Verdelab
Verdelab Acnerose - Zestaw na trądzik różowaty, zawiera 4 produkty do pielęgnacji w ciągu dnia
289,99 zł

Przeciwwskazania do stosowania izotretynoiny 

Leczenie izotretynoiną obwarowane jest licznymi wymogami dotyczącymi stanu zdrowia pacjenta i obarczone przeciwwskazaniami.  

1. Ciąża 

Bezwzględnym przeciwwskazaniem do stosowania izotretynoiny jest ciąża, ponieważ substancja ma działanie teratogenne (uszkadzające płód). Przyjmowanie izotretynoiny nakłada na pacjentki obowiązek stosowania antykoncepcji. Wymóg ten jest przestrzegany do tego stopnia, że wypisując receptę na lek z izotretynoiną, lekarz ma obowiązek wypisać pacjentce receptę na doustne środki antykoncepcyjne. W niektórych źródłach medycznych wręcz zaleca się, aby były to doustne środki hormonalne zawierające estrogen i odpowiednio wysokie dawki progestagenu, aby zminimalizować ryzyko zajścia w ciążę. Antykoncepcja musi być stosowana już na miesiąc przed leczeniem i na miesiąc po nim. 

2. Karmienie piersią 

Izotretynoina przenika do pokarmu, dlatego nie wolno stosować jej podczas karmienia piersią. 

3. Wykonywanie prób wątrobowych i lipidogramu 

Podczas leczenia izotretynoiną należy co trzy miesiące badać wątrobę i poziom cholesterolu. Badania te należy wykonać na miesiąc przed leczeniem i po jego zakończeniu. W przypadku pacjentek z zaburzeniami metabolizmu tłuszczu, cukrzycą czy uzależnieniem od alkoholu częstotliwość badań musi być częstsza. Ze względu na to, jak bardzo izotretynoina obciąża wątrobę, w czasie jej stosowania nie powinno się pić alkoholu. Niewydolność wątroby jest przeciwwskazaniem do stosowania izotretynoiny. 

4. Kontrola poziomu glukozy 

Pacjentki z cukrzycą lub nietolerancją glukozy powinny w trakcie leczenia izotretynoiną często kontrolować stężenie glukozy. 

Interakcje leków - czego nie powinniśmy łączyć z innymi lekami, żywnością lub alkoholem?

5. Depresja 

Izotretynoina powinna być ostrożnie stosowana u osób cierpiących na depresję, ponieważ może pogłębiać stany depresyjne – aż do myśli samobójczych. 

6. Zaburzenia widzenia 

Izotretynoina powinna być ostrożnie stosowana u osób z zespołem suchego oka.  

7. Rezygnacja z depilacji woskiem i ściernia naskórka 

W czasie leczenia izotretynoiną i pół roku po zakończeniu leczenia należy zrezygnować ze ścierania naskórka i depilacji woskiem. 

8. Zakaz stosowania innych leków przeciwtrądzikowych 

Podczas leczenia izotretynoiną nie wolno stosować jednocześnie tetracykliny i innych retinoidów, czyli pochodnych witaminy A. 

Przeciwwskazaniem do leczenia izotretynoiną jest także nadwrażliwość na tę substancję, a również na soję i orzeszki ziemne. 

Ponadto leczenie izotretynoiną należy przerwać w przypadku silnej biegunki i nadciśnienia węwnątrzczaszkowego. 

Skutki uboczne stosowania izotretynoiny 

Stosowanie izotretynoiny wiąże się z wieloma skutkami ubocznymi, z których większość ustępuje w trakcie leczenia. Najczęstsze objawy niepożądane przy leczeniu izotretynoiną to: 

  • suchość skóry; 
  • suchość oka wraz z zapaleniem spojówek, nietolerancja soczewek kontaktowych; 
  • suchość błon śluzowych; 
  • nadwrażliwość skóry; 
  • bóle stawów i mięśni; 
  • świąd; 
  • zmiany w morfologii krwi; 
  • zwiększenie poziomu cholesterolu i glukozy; 
  • ból głowy, 
  • zaostrzenie trądziku. 

Wśród rzadkich skutków ubocznych stosowania izotretynoiny wymienia się m.in.: łysienie, zakażenie skóry, problemy ze wzrokiem i słuchem, krwawienia z przewodu pokarmowego, wysypkę i rumień, zniszczenie paznokci, zapalenie wątroby, trzustki i jelit.

kobieta oczyszcza skórę twarzy

Jak długo przyjmować izotretynoinę? 

Leczenie izotretynoiną jest długie – trwa od 16 do 24 tygodni. 

Ile kosztuje kuracja izotretynoiną? 

W Polsce izotretynoina znajduje się w kilku lekach na trądzik na receptę. Cena izotretynoiny jest dosyć wysoka – opakowanie leku zawierającego tę substancję to koszt ok. 60-70 zł za 30 kapsułek preparatu. W Polsce izotretynoina nie jest refundowana. 

Jeśli nie izotretynoina, to co? 

Jak widać w powyższym artykule, leczenie izotretynoiną budzi sporo kontrowersji. Izotretynoina to jednak nie jedyna substancja, którą znajdziesz w lekach z apteki na trądzik. Podobnie działającymi do izotretynoiny substancjami jest grupa tetracyklin (m.in. tetracyclinum, chlorowodorek tetracykliny), Są to substancje o właściwościach antybakteryjnych, które podobnie jak izotretynoina wykazują dużą skuteczność w leczeniu trądziku pospolitego. O wprowadzeniu ich do leczenia także musi zadecydować lekarz, ponieważ podobnie jak izotretynoina wywołują poważne skutki uboczne, choć nieco rzadziej i w mniejszym stopniu. 

Dużą skuteczność w leczeniu trądziku mają preparaty na trądzik z retinoidami. Znajdziesz je w aptekach i drogeriach w postaci kremów z retinolem i ser. Mają skuteczne działanie regulujące i przeciwtrądzikowe, a są znacznie bezpieczniejsze niż izotretynoina. Pamiętaj też, że izotretynoiny nie wolno łączyć z innym retinoidami. 

Źródła:

  1. Izotretynoina (opis profesjonalny) https://www.mp.pl/pacjent/leki/subst.html?id=428, dostępny 16.01.2023. 
  2. Mazur Małgorzata, Agnieszka Zawirska, Franciszek Seneczko, Andrzej Kaszuba, Zygmunt Adamski. 2019. Choroby łojotokowe skóry [w:] red. Zygmunt Adamski, Andrzej Kaszuba. Dermatologia dla kosmetologów, Wrocław: Edra Urban & Partner. 

Podoba Ci się ten artykuł?

Tak
Nie

Powiązane tematy:

Zainteresują cię również:

Trądzik skupiony – objawy, przyczyny, leczenie, pielęgnacja zmian na plecach, pośladkach i twarzy

Trądzik grudkowy – czym jest i dlaczego powstaje?

Pryszcze podskórne na twarzy i nie tylko. Jak się ich pozbyć?

Czym jest trądzik zaskórnikowy? Co na zaskórniki sprawdzi się najlepiej?

Czym są pory na twarzy i jak o nie dbać? Domowe sposoby na zaskórniki

Jak pozbyć się wągrów? Zabiegi u kosmetologa i dermatologa /Adobe Stock

Jak pozbyć się wągrów? Zabiegi u kosmetologa i dermatologa

Trądzik neuropatyczny – przyczyny, objawy, leczenie odruchu wyciskania i rozdrapywania pryszczy

Co to jest trójkąt śmierci? Powikłania po wyciskaniu pryszczy

Zalecano „wycieranie pryszczy” pod spadającymi gwiazdami i okręcanie ciała czerwonym płótnem. Jak kiedyś leczono choroby skórne kobiet

Zidentyfikowano przyczynę trądziku / gettyimages

Eksperci znaleźli potencjalną przyczynę trądziku. To brak jednego ze składników diety

Kosmetyki dla nastolatków – co jest niezbędne a co przereklamowane??

Serum z niacynamidem – jak je stosować? Z czym łączyć niacynamid?

Pianka do mycia twarzy – jaki kosmetyk dla nastolatków?

Aleksandra Pochopień - autorka kampanii Skin-Positive Polska / archiwum własne

„To jest ludzkie i nie powinniśmy się tego wstydzić”. Aleksandra Pochopień zebrała 14 osób, by pokazały, że w chorobach skóry kryje się piękno

Picie drożdży – efekty, zalecenia i przeciwwskazania. Jak zrobić zdrowy napój z drożdży?

Sauna do twarzy – efekty i domowe sposoby. Jak zrobić parówkę w domu?

Maseczki na trądzik – domowe sposoby na trudną cerę

dr Agnes Frankel / archiwum prywatne

Dr Agnes Frankel: Z trądzikiem nie idziemy do drogerii, a umawiamy się do psychodermatologa. Ryzykować można z kupnem sukienki, nie z kosmetykiem do twarzy

Trądzik noworodkowy – przyczyny i leczenie. Problematyczne zmiany na policzkach i powiekach

Przebarwienia po trądziku

Przebarwienia po trądziku – jak powstają i jak się ich pozbyć?

„Wydzieliny wydają się obrzydliwe. Usuwamy z powierzchni skóry naturalny balsam nawilżający, by za chwilę nałożyć sztuczny” – mówi kosmetolog Angelika Łukasiewicz

Kobieta na festiwalu

Trądzik – przyczyny, rodzaje. Jak pozbyć się trądziku?

Pryszcze na pośladkach – przyczyny i sposoby na usunięcie

Nadtlenek benzoilu – działanie i środki ostrożności

×