Opalanie w ciąży – czy jest bezpieczne?

Wokół tematu opalania w ciąży urosło wiele mitów. Powodem wydaje się przede wszystkim fakt, że nie są prowadzone badania balsamów, kremów do opalania lub innych produktów na kobietach ciężarnych. Nie sposób wskazać też na wiarygodne publikacje, które wskazywałyby badania nad bezpośrednim wpływem promieni UV na rozwój płodu, czy stan zdrowia matki. Czy opalanie w ciąży jest zatem bezpieczne? Wydaje się, że najlepszą receptą jest zdrowy rozsądek. Warto także poznać kilka faktów dotyczących przebywania na słońcu.

Opalanie się w ciąży – czy mogę przebywać na słońcu? 

Nie ma jednoznacznych badań, które wskazywałyby, że opalanie się w ciąży nie jest bezpieczne. Najważniejsze jest jednak, aby zachować zdrowy rozsądek i przestrzegać zasad bezpiecznego korzystania ze słońca, które dotyczą wszystkich kobiet, także tych nieciężarnych. Musisz przy tym pamiętać, że zachodzące w twoim organizmie zmiany, przede wszystkim hormonalne, mogą mieć wpływ na wygląd twojej skóry wystawionej na ekspozycję promieni słonecznych. Dlatego też decydując się na opalanie w ciąży, warto mieć świadomość konsekwencji – jednakowo dla wyglądu twojej skóry, twojego stanu zdrowia, ewentualnego wpływu na dziecko.

Opalanie w pierwszym trymestrze ciąży 

Witamina D odgrywa ogromną rolę w początkowym okresie ciąży, a jak wskazują badania kliniczne, niemal 50 proc. ciężarnych boryka się z jej niedoborami. Jak zapewne wiesz, witaminę D pozyskujemy zaś dzięki promieniom słonecznym. Czy to oznacza, że opalanie w pierwszym trymestrze ciąży jest szczególnie polecane? Nie do końca. Z pewnością warto wówczas nie unikać przebywania na słońcu, ale pamiętać, że zwiększone zapotrzebowanie na witaminę D nie może być zaspokajane wyłącznie w taki sposób.  

Co więcej, istnieją badania, które jednoznacznie wskazują, że nadmierna ekspozycja na słońce znacznie obniża stężenie kwasu foliowego w organizmie. Odpowiednie poziomy kwasu foliowego w ciąży zmniejszają zaś ryzyko wystąpienia u płodu wad ośrodkowego układu nerwowego, wad serca czy układu moczowego. Zmniejszają ponadto ryzyko poronienia i zakrzepicy u matki. Jego suplementacja wskazana jest nie tylko w pierwszych miesiącach ciąży. Musisz zatem mieć na uwadze, że opalanie w drugim i trzecim trymestrze ciąży także wpłynie niekorzystnie na jego poziomy, a tym samym również i na kondycję twoją oraz twojego dziecka.

Opalanie w ciąży a hiperpigmentacja  

Już w pierwszych tygodniach ciąży często występuje hiperpigmentacja, która nasila się w kolejnych miesiącach. Jest ona efektem działania hormonów – duży poziom estrogenów powoduje, że część komórek produkujących melaninę pracuje bardziej intensywnie, tworząc przebarwienia. Czynnikiem sprzyjającym powstawaniu zmian w zabarwieniu naskórka są promienie słoneczne. To właśnie dlatego, decydując się na opalanie w ciąży, musisz mieć świadomość ryzyka powstania przebarwień, które nie do końca wiadomo, jak zachowają się po ciąży. 

Warto także podkreślić, że opalanie się wiąże się nierozerwalnie ze zwiększeniem temperatury ciała organizmu. To z kolei prowadzi do poszerzenia naczyń krwionośnych, co może przynieść powstanie nieestetycznych pajączków. Pamiętaj też, że rozszerzone naczynia mogą spowodować krwawienie, nie wykluczając krwawienia z dróg rodnych.

Bezpieczne opalanie w ciąży 

Jeżeli świadoma konsekwencji zdecydujesz się na opalanie w ciąży, pamiętaj o odpowiedniej ochronie. Po jakie kremy do opalania warto sięgnąć? Przede wszystkim pamiętaj, że nie ma specjalnie dedykowanych balsamów do opalania w ciąży, żadne firmy nie przeprowadzają bowiem testów na kobietach ciężarnych. Warto zatem wybrać kosmetyki dla skóry wrażliwej, a przede wszystkim zadbać o odpowiednio wysoki filtr przeciwsłoneczny. Najlepiej sięgaj po produkty z SPF 50. 

Pamiętaj, że pod parasolem też korzystasz z dobroczynnego działania promieni słonecznych, jednak nie są one aż tak silne. Nie zapominaj o odpowiednim nawodnieniu. Warto też zasłonić brzuch, choćby lekką naturalną tkaniną.

Opalanie natryskowe w ciąży 

Opalanie natryskowe przez wielu uznawane jest za jedną z najbardziej bezpiecznych form zapewnienia sobie delikatnej opalenizny. Polega ono na równomiernym nałożeniu na skórę odpowiedniego preparatu przy pomocy urządzenia rozpylającego. Tzw. airbrush tanning wykonujesz w profesjonalnym gabinecie kosmetycznym, a efekt zależy od doświadczonej ręki kosmetyczki.  

Preparaty wykorzystywane w opalaniu natryskowym opierają się na związkach pochodzenia cukrowego, które w połączeniu z aminokwasami warstwy rogowej naskórka wywołują brązowienie, wyciągach roślinnych oraz innych naturalnych i mineralnych składnikach. Wielu producentów gwarantuje bezpieczeństwo stosowania kosmetyków nawet alergikom, a także kobietom w ciąży. 

Z drugiej jednak strony, można spotkać się z opiniami, że natryskowe opalanie w ciąży nie jest bezpieczne. Powodem są substancje zawarte w preparatach, które mogą negatywnie wpłynąć na dziecko i samopoczucie matki. Najlepszym rozwiązaniem wydaje się zatem dokładne sprawdzenie składu kosmetyku, który ma zostać nałożony w trakcie zabiegu.    

Podobnie jest z samoopalaczami i przyspieszaczami opalania w ciąży – mają one swoich zagorzałych przeciwników, jak i zwolenników, którzy podkreślają, że na rynku znaleźć można wiele produktów o całkowicie naturalnym składzie.

Opalanie w solarium w ciąży 

Opalanie w solarium budzi wiele kontrowersji. W literaturze znaleźć można wiele publikacji, które wskazują, że korzystanie z solariów nie jest w pełni bezpieczne, a wykorzystywane w nich promienie UV docierają do skóry właściwej. Niekiedy podkreśla się, że negatywne efekty działania solarium mogą mieć charakter ostry, w postaci świądu, zaczerwienienia oraz odległe tj. zmiany skórne, zmiany barwnikowe, zmiany przednowotworowe.  

Czy możesz zatem korzystać z solarium, będąc w ciąży? Podobnie, jak w przypadku opalania natryskowego, stosowania samoopalaczy czy balsamów przyspieszających opalanie zdania są podzielone. Niektórzy twierdzą, że ze względu na możliwe i nie do końca zweryfikowane skutki, w tym dla rozwoju płodu, jest ono całkowicie zakazane. Inni twierdzą zaś, że jeżeli przyszła mama korzysta z solarium w granicach zdrowego rozsądku, może w ten sposób poprawiać kolor skóry. Co więcej, znaleźć można opinie, że opalanie lampami solarnymi zwiększa poziom witaminy D w organizmie dziecka.  

Bibliografia:

1. Bomba-Opoń D., Karowicz-Bilińska A., Laudański P., Spaczyński R. Z., Suplementacja witaminy D w położnictwie i ginekologii, Ginekologia i Perinatologia Praktyczna 2016, tom 1, nr 1.
2. https://www.pbkm.pl/pregnancy-zone-2/jak-dbac-o-siebie-w-ciazy/opalanie-w-ciazy-czy-to-jest-bezpieczne [dostęp 25.05.2023]. 
3. Kulmaczewska M. A., Krajewska-Kujak E., Postawy studentów położnictwa wobec zasad korzystania z solarium, Problemy Pielęgniarstwa 2011, tom 19, zeszyt nr 4.  
4. Woźniak M., Zegarska B., Urtnowska K., Kaczmarek-Skamira E., Fizjologiczne zmiany dermatologiczne u kobiet w ciąży, Dermatologia Estetyczna 2015, vol. 17, nr 1.