Masaż limfatyczny- jak wygląda i co daje?

Masaż limfatyczny często stosują sportowcy, aby zregenerować mięśnie po intensywnym wysiłku fizycznym. To również zabieg fizjoterapeutyczny polecany dla kobiet, który ma właściwości ujędrniające. Ten rodzaj masażu jest polecany także osobom po chemioterapii, ponieważ pozwala zmniejszyć powstałą z tego powodu opuchliznę. Jakie jeszcze właściwości ma masaż limfatyczny i jak zrobić go w domu? Podpowiadamy.

Co to jest masaż limfatyczny?

Masaż limfatyczny to rodzaj zabiegu, który oddziałuje na układ chłonny. Poprawia on motorykę i zmniejsza obrzęki. Masaż limfatyczny może ręcznie wykonywać wykwalifikowany fizjoterapeuta. Drugą możliwością jest wykorzystanie do niego specjalnego urządzenia do drenażu limfatycznego.

Na czym polega masaż limfatyczny?

Ta pierwsza forma, czyli manualny masaż limfatyczny powstał w latach trzydziestych XX wieku. Opracował go i wprowadził w życie fizjoterapeuta Emil Vodder. Drenaż limfatyczny polega na wykonywaniu na przemian ruchów okrężnych, obrotowych, pompujących i czerpiących. Natężenie tych ruchów musi być dopasowane do kondycji zdrowotnej pacjenta oraz do masowanej okolicy. Można wykonać na przykład drenaż limfatyczny ręki albo kończyn dolnych.

Natomiast aparat do drenażu limfatycznego ma w sobie specjalne mankiety podzielone na samodzielne komory, w których umieszcza się konkretną kończynę. Urządzenie stopniowo wtłacza powietrze do każdej komory i w ten sposób wytwarza podciśnienie. Dzięki temu układ limfatyczny zostaje zmobilizowany do wytężonej pracy.

Drenaż limfatyczny możemy podzielić na dwie fazy. Pierwsza to faza przesuwania, a druga odprężenia. Na początkowym etapie zabiegu dochodzi do przemieszczania się płynu do proksymalnych węzłów chłonnych. Druga faza polega na utrzymywaniu biernego kontaktu z tkanką i na ponownym napełnieniu naczyń limfatycznych.

Drenaż limfatyczny – efekty

Masaż tego rodzaju poleca się między innymi pacjentom onkologicznym w różnym stadium zaawansowania choroby, ponieważ często zmagają się oni z obrzękami. Mogą się one wiązać bezpośrednio z nowotworem albo być wynikiem prowadzonej terapii przeciwrakowej. Najważniejszą metodą leczenia obrzęku limfatycznego jest fizjoterapia. Może ona występować w bardzo rozmaitych formach. Jedną z nich jest masaż limfatyczny. Zarówno automatyczny, czyli wykonywany urządzeniem do masażu limfatycznego, jak i manualny.

Manualny drenaż limfatyczny (MLD) znacząco różni się od klasycznego masażu. Drenaż limfatyczny jest o wiele powolniejszy i delikatniejszy. Drenaż limfatyczny pobudza układ chłonny do działania i w ten sposób opróżnia drogi oraz likwiduje obrzęk. Wspomniany wcześniej twórca tej metody uważał, że drenaż limfatyczny wykonywany w sposób izolowany powinno się stosować tylko w wyjątkowych przypadkach, takich, jak na przykład obrzęk twarzy lub narządów płciowych, czy dystrofia współczulna.

Jego tezie zaprzeczyły badania przeprowadzone w późniejszych latach. Pokazały one, że możliwe jest znaczne zlikwidowanie obrzęku kończyn dolnych u kobiet, które chorowały na nowotwory gruczołu piersiowego. Były to pacjentki, które miały już za sobą leczenie onkologiczne. Drenaż limfatyczny manualny był u nich wykonywany codziennie przez trzy tygodnie. To nie jedyna korzyść ze stosowania przez nie masażu limfatycznego. Wpłynął on pozytywnie na ogólną jakość ich życia. Odczuwały mniejszą ciężkość, dyskomfort i ból.

W takich przypadku występuje również możliwość stosowania masażu po mastektomii. Z uwagi na mniejsze umiejętności pacjenta lub jego rodziny, taki drenaż limfatyczny należy traktować bardziej jak działanie podtrzymujące leczenie niż profesjonalny zabieg.

Masaż limfatyczny – cena

Cena pojedynczego zabiegu masażu limfatycznego wynosi od 100 do 150 zł.

Masaż limfatyczny – wskazania

U osób zdrowych występują następujące wskazania do wykonania drenażu limfatycznego: obrzęki i zastoje limfatyczne, cellulit, obrzęki wynikające z odniesionych urazów oraz powstałe w wyniku przebytych zabiegów operacyjnych, choroby metaboliczne, cukrzyca, wspieranie funkcjonowania układu odpornościowego, konieczność odchudzenia się. Drenaż limfatyczny można stosować również przy chorobach zwyrodnieniowych stawów.

Drenaż limfatyczny – przeciwwskazania do masażu

Przeciwwskazania do tego zabiegu to między innymi: gorączka, ostre choroby bakteryjne i wirusowe, przerwanie ciągłości skóry w obszarze, w którym ma być realizowany masaż limfatyczny, zakrzepica, choroba popromienna. Lepiej nie wybierać się na masaż limfatyczny, gdy jesteś w ciąży.

Jak zrobić masaż limfatyczny w domu?

Wykonanie takiego zabiegu samodzielnie w domu jest możliwe, ale tylko wtedy, gdy wcześniej otrzymałaś dokładny instruktaż od specjalisty, na przykład od fizjoterapeuty. Masz do wyboru drenaż limfatyczny manualny albo masaż urządzeniem. Istnieje też opcja połączenia ze sobą tych dwóch metod.

Niezależnie od tego, czy chcesz samodzielnie wykonać drenaż limfatyczny ręki czy kończyn dolnych, musisz przestrzegać kilku podstawowych zasad bezpieczeństwa. Jedną z nich jest przyjęcie pozycji odpowiedniej do drenażu limfatycznego. Jeżeli zamierzasz wykonać masaż limfatyczny ręki, to musisz ją unieść powyżej poziomu ciała. Najpierw zrób kilka ćwiczeń, aby się rozgrzać, a następnie posmaruj całą kończynę środkiem antypoślizgowym, który będzie ci ułatwiał masaż.

Masaż limfatyczny nóg – jak zrobić samemu? W takiej sytuacji stosuje się tak zwane „pompowanie stopą”. Ważne jest również umieszczanie kończyn powyżej poziomu ciała. Taki masaż wykonywany samodzielnie w domu stanowi bardzo dobrą profilaktykę przeciwzakrzepową. Przy domowym drenażu limfatycznym powinieneś wykonywać dokładnie takie same ruchy jak wykwalifikowany fizjoterapeuta. Właśnie dlatego przed przystąpieniem do drenażu limfatycznego w domu konieczny jest wcześniejszy instruktaż od profesjonalisty.

Domowy aparat do drenażu to tak zwane BOA. Wyjątkowo skutecznie eliminuje różnego rodzaju obrzęki. Aparat do masażu limfatycznego możesz kupić na przykład na Allegro. Ceny tego rodzaju urządzeń wahają się od 60 do 90 złotych. Przy tak niskich kosztach inwestycji, można je wypróbować bez większego ryzyka.

Źródła:

1. Anna Pyszora, Kompleksowa fizjoterapia pacjentów z obrzękiem limfatycznym, Katedra i Zakład Opieki Paliatywnej Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, s. 28-29 https://journals.viamedica.pl/palliative_medicine_in_practice/article/view/28561/23331