Silikony na dobre zagościły w składach kosmetyków do pielęgnacji twarzy, włosów i całego ciała. Wśród specjalistów i użytkowniczek budzą jednak skrajne emocje. Jedni cenią je za właściwości, inni twierdzą z kolei, że gładkość, miękkość i ochrona, którą mają zapewnić silikony to tylko chwyt reklamowy. Czym są silikony? Czy są bezpieczne? Jak wykorzystywane są w przemyśle kosmetycznym?
Co to są silikony?
Silikony, znane także pod nazwą polisiloksany, poliorganosiloksany i poliksiloksany organiczne, to grupa syntetycznych polimerów krzemoorganicznych, które zbudowane są z tzw. szkieletu siloksanowego, czyli naprzemiennie ułożonych atomów tlenu i krzemu. Związki te nie mają ani zapachu, ani barwy, a swoje zastosowanie znajdują w najróżniejszych dziedzinach. Wykorzystywane są m.in. jako oleje i smary – po raz pierwszy silikony zastosowano jako smar do samochodu w 1940 roku – a także w budownictwie, włókiennictwie, czy produkcji lakierów i kauczuków, ale także w medycynie i kosmetyce. Przyjmuje się, że do przemysłu kosmetycznego silikony wprowadzono w 1950 roku, kiedy to jedna z marek zastosowała je w recepturze swojego kremu do rąk. Od tego czasu zadomowiły się na dobre w produktach do pielęgnacji, budząc w ostatnich latach coraz więcej kontrowersji na temat swojej skuteczności i bezpieczeństwa stosowania.
W przestrzeni zakupowej HelloZdrowie znajdziesz produkty polecane przez naszą redakcję:
Bezpieczeństwo stosowania silikonów
Zgodnie ze stanowiskiem Komitetu Naukowego do spraw Bezpieczeństwa Konsumentów, czyli Scientific Committee on Consumer Safety (SCCS), silikony stosowane w kosmetykach są w pełni bezpieczne – nie alergizują, nie wykazują też właściwości drażniących. Co więcej, możliwe jest ich stosowanie nawet w wysokich stężeniach. Podnosi się także, że ze względu na swoją strukturę silikony nie wnikają w warstwy głębokie skóry, tworząc na niej jedynie warstwę ochronną.
Zgoła odmienną kwestią jest ich skuteczność. Tu zdania są bowiem podzielone. Niektórzy specjaliści twierdzą bowiem, że silikony dają efekt nawilżenia, gładkości i miękkości skóry oraz włosów, inni podnoszą zaś, że poprzez stworzenie powłoki zaburzają naturalne procesy i nie pozwalają na wnikanie substancji odżywczych w głąb. Nie sposób wskazać jednoznacznie, które ze stanowisk jest słuszne, warto więc w stosowaniu silikonów zachować zdrowy umiar.
Silikony w kosmetyce – przykłady i rodzaje
Jakie silikony najczęściej stosowane są w produktach kosmetycznych? Na opakowaniach szukaj takich nazw jak:
- Cyclopentasiloxane,
- Cyclohexasiloxane,
- Dimethicone,
- Amodimethicone,
- Alkyl Dimethicone,
- PEG-12 Dimethicone,
- PEG/PPG-25/25 Dimethicone,
- Trimethicone.
Oznaczenia te zgodne są z INCI, czyli międzynarodowym nazewnictwem składników kosmetycznych. Wydają ci się trudne do zapamiętania? Szukaj zatem nazw zakończonych na „xane” i „thicone”, dzięki temu łatwo sprawdzisz, czy w wybranym przez ciebie produkcie znajduje się silikon.
Jako że nazwy silikonów same w sobie mogą nie mówić ci zbyt wiele, warto zwrócić uwagę przede wszystkim na rodzaje silikonów. To właśnie od rodzaju zastosowanego silikonu zależą bowiem właściwości użytkowe kosmetyku. Wyróżnia się:
- silikony lotne (np. Cyclopentasiloxane i Cyclohexasiloxane), które mają wysoki współczynnik rozprzestrzeniania się i są doskonałym nośnikiem substancji zapachowych;
- oleje silikonowe (np. Dimethicone i Amodimethicone), tworzące na skórze ochronną powłokę zabezpieczającą przed utratą wody;
- woski silikonowe, czyli Alkyl Dimethicone, najczęściej używane jako składnik kremów i emulsji;
- emulgatory silikonowe (np. PEG-12 Dimethicone i PEG/PPG-25/25 Dimethicone), będące substancjami pomocniczymi do produkcji stabilnych emulsji.
Właściwości i zastosowanie silikonów w kosmetyce
Właściwości i działanie silikonów jest różne w zależności od rodzaju zastosowanego związku, jak i składników, z którymi się on łączy. Uogólniając, można jednak wskazać na następujące właściwości kosmetyczne silikonów:
- zdolność tworzenia warstwy ochronnej, a pośrednio także nawilżającej – silikony zaliczają się bowiem do emolientów;
- ułatwianie aplikacji produktu np. jego rozsmarowanie;
- natychmiastowe wygładzenie.
W jakich kosmetykach znajdziesz zatem silikony? To nieodłączny składnik produktów do pielęgnacji twarzy, włosów i całego ciała.
Silikony w pielęgnacji twarzy
Silikony stosowane są powszechnie w produktach do pielęgnacji skóry twarzy. Znajdziesz je w kremach, żelach, czy mleczkach do demakijażu, w których wykorzystuje się ich zdolność ułatwiania aplikacji, poprawę zmywalności substancji oleistych, czy ograniczenie odparowania wody ze skóry. Silikony są też składnikiem kremów do golenia i po goleniu, a ich zadaniem jest łagodzenie podrażnień. W formie lotnej występują także w dezodorantach i antyperspirantach.
Silikony stały się także nieodłączną częścią kosmetyków kolorowych – podkłady, cienie do powiek, tusze do rzęs, bazy pod makijaż. Znajdziesz je wszędzie tam, gdzie mile widziane jest zapewnienie gładkości i poślizgu. Zgodnie z zasadą „co za dużo, to niezdrowo” pamiętaj jednak, że po takie kosmetyki warto sięgać przed wielkim wyjściem, a nie w codziennym makijażu.
Silikony na włosy
Miękkie, lśniące i gładkie włosy? Sięgnij po odżywki z silikonem, które pokryją twoje pasma delikatną warstwą ochronną. Silikon doskonale sprawdza się też w produktach ułatwiających rozczesywanie i zapobiegających elektryzowaniu. Utrwali też twoją fryzurę i doda jej efektownego blasku. Podobnie, jak w przypadku kosmetyków do makijażu, po produkty z silikonem do włosów warto sięgać jednak nie każdego dnia. W przeciwnym wypadku ich stosowanie może przynieść więcej szkody, niż pożytku.
Silikony na ciało
Silikony zadebiutowały w świecie kosmetyków w kremach do rąk i niezmiennie w nich występują. Chroniąc skórę przed negatywnym działaniem czynników zewnętrznych, w tym środków chemicznych, ograniczają odparowywanie wody z powierzchni skóry i niwelują uczucie tłustości po aplikacji kremu. Znajdziesz je również w balsamach do ciała i żelach pod prysznic.
Źródła:
- M. Schimmelpfennig, Niebezpieczne kosmetyki. Jak uniknąć nowotworów, bezpłodności, chorób tarczycy, przedwczesnego starzenia i innych dolegliwości, Białystok 2019.
- A. Oborska, M. Sikora, Silikonowa kosmetyka, Les Nouvelles Esthetiques 1/2006.
- M. Wylężek, Silikony. (Nie)bezpieczne składniki kosmetyków, Twój Farmaceuta nr 13, 2017.
Podoba Ci się ten artykuł?
Powiązane tematy:
Polecamy
„Kroplówkom odmładzającym mówię NIE” – przestrzega endokrynolożka i diabetolożka dr Luiza Napiórkowska
„Jeżeli mimo starań defekt nie znika, można spróbować ćwiczeń na wymowę”. O drugim podbródku mówi Magdalena Dziecielska
Zamiast się myć, zmieniano bieliznę, smród skrapiano perfumami, a brudne włosy chowano pod peruką – jak kiedyś dbano o czystość
